Ҷумҳурии Тоҷикистон

Поздравительное послание Лидера нации, Президента Республики Таджикистан уважаемого Эмомали Рахмона в честь Дня Государственного флага

Ҳайати тадорукот's picture
Ношир: Ҳайати тадорукот Санаи интишор: 23 Ноябр, 2018 - 10:56
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон

Дорогие соотечественники!

Ежегодно 24 ноября в нашей независимой стране отмечается День Государственного флага Республики Таджикистан.

Искренне поздравляю всех вас с этим славным праздником и желаю, чтобы наш Государственный флаг реял в атмосфере мира и спокойствия и был путеводителем древнего таджикского народа в его стремлении к светлому будущему.

В нынешнем году празднование Дня Государственного флага пришлось на дни сдачи в эксплуатацию первого агрегата Рогунской ГЭС, то есть поистине исторического события в жизни народа Таджикистана.

Трудолюбивые и настроенные на созидательные дела жители нашей страны добились этого великого свершения под знаменем своего независимого государства и с высоким чувством патриотизма, ответственности и с надеждой на лучшее будущее нашей любимой Родины продолжают достраивать этот великий объект века.

Наряду с Государственным гербом и Государственным гимном флаг как символ независимой государственности таджиков со дня его принятия стал святой нравственной ценностью нашего общества, стар и млад преклоняются перед ним в знак любви и верности Родине и национальному государству.

Почитание Государственного флага является выражением чувства беззаветной любви и преданности каждого гражданина к национальной государственности, и славные жители Таджикистана самоотверженно трудятся во всех сферах под знаменем своего государства.

Таджикский народ с древнейших времен до своей новейшей истории неуклонно продолжает традицию почитания флага и считает это высочайшим признаком национального менталитета и патриотизма.

Традиция почитания флага как символа, связывающего поколения, будет продолжена потомками на многие века. Воистину Государственный флаг является одним из важнейших стимулов укрепления единства народа, духовной крепости и взаимопонимания жителей страны.

Установление в период независимости высочайшего Государственного флага в столице нашего государства – городе Душанбе означает нашу приверженность древней традиции почитания флага.

Вместе с этим установление Государственного флага в областных, городских и районных центрах свидетельствует об углублении национального самосознания, почитании государственных и национальных символов и ценностей по всей стране.

Проявляя уважение к Государственному флагу, каждый гражданин утверждает чувства патриотизма, национальное самосознание и свою принадлежность к цивилизаторскому таджикскому народу. Ибо во флаге отражается дух наших славных предков, их мужество, свободолюбие и чаяния.

Можно сказать, что Государственный флаг в период независимости символизирует наши созидательные устремления и то, что спустя века осуществились заветные чаяния древнего народа.

Поэтому мы, как и наши предки, должны беречь Государственный флаг как вечный символ национальной государственности, всей душой и сердцем проникнуться любовью к нему и всегда быть готовыми к совместной защите государственных и национальных интересов под этим знаменем победы.

Я верю, что весь патриотически настроенный таджикский народ еще больше сплотится под Государственным флагом во имя достижения новых созидательных свершений, и каждый гражданин нашей страны будет стремиться внести достойный вклад в дальнейшее благоустройство нашего любимого Таджикистана.

Еще раз искренне поздравляю всех вас, дорогие соотечественники, с Днем Государственного флага Республики Таджикистан и желаю каждому дому, каждому семейству счастья, изобилия, а нашей дорогой стране - вечного мира и национального единства!

Баҳодиҳии муҳтаво: 
1
Баҳои миёна: 1 (1 овоз)

Паёми табрикотии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати Рӯзи Парчами давлатӣ

Ҳайати тадорукот's picture
Ношир: Ҳайати тадорукот Санаи интишор: 23 Ноябр, 2018 - 10:55
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон

Ҳамватанони азиз!

Ҳар сол бисту чоруми ноябр дар кишвари соҳибистиқлоли мо Рӯзи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷашн гирифта мешавад.

Ба ифтихори ин ҷашни фархунда ҳамаи шуморо самимона табрик гуфта, орзуманди он ҳастам, ки Парчами давлатии мо дар фазои орому осудаи мамлакат ҳамеша роҳнамову роҳкушои мардуми шарафмандамон ба сӯи ояндаи неку осуда бошад.

Рӯзи парчами давлатӣ имсол дар рӯзҳои ба истифода додани агрегати якуми нерӯгоҳи барқи обии “Роғун”, яъне рӯйдоди воқеан таърихӣ дар ҳаёти мардуми Тоҷикистон таҷлил мегардад.

Сокинони заҳматқарину созандаи мо ба ин дастоварди бузург таҳти парчами парафшони давлати соҳибистиқлоламон ноил гардиданд ва ин иншооти бузурги асрро бо дарки баланди масъулияти ватандорӣ ва умед ба фардои боз ҳам ободу пешрафтаи ватани азизамон бунёд карда истодаанд.

Парчам аз рӯзи қабули он дар радифи Нишони давлатӣ ва Суруди миллӣ ба сифати рамзи давлати соҳибихтиёри тоҷикон ба сарвати муқаддаси маънавии ҷомеаи мо табдил ёфта, хурду бузург ба он бо муҳаббату садоқат нисбат ба Ватан ва давлати миллии худ арҷ мегузоранд.

Эҳтиром ба Парчами давлатӣ ифодаи эҳсоси муҳаббату садоқати ҳар як фарди Ватан нисбат ба давлатдории миллӣ буда, мардуми шарифи Тоҷикистон зери ливои давлати худ дар ҳамаи соҳаҳо садоқатмандона заҳмат мекашанд.

Халқи тоҷик аз замонҳои хеле қадим то даврони навин ба суннати парчамдорӣ арҷи хосса мегузорад ва ин амалро беҳтарин нишонаи ҳувияти миллӣ ва нангу номуси ватандорӣ мешуморад.

Ойини парчамдории мо ба сифати пайвандгари наслҳо умри ҷовидонӣ дорад ва бо хусусиятҳои хоси худ яке аз омилҳои муҳимтарини иттиҳоду сарҷамъии халқи тоҷик ва ваҳдату ҳамдигарфаҳмии сокинони мамлакат мебошад.

Дар замони соҳибистиқлолӣ парафшон гардидани баландтарин Парчами давлатӣ дар пойтахти мамлакатамон – шаҳри Душанбе идомаи суннати қадимаи парчамдории халқамон ба ҳисоб меравад.

Ҳамзамон бо ин, барафрохта шудани Парчами давлатӣ дар маркази вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои мамлакат аз таҳким ёфтани ҳувияти миллӣ, арҷгузорӣ ба рамзҳову арзишҳои миллӣ ва ойину суннатҳои давлатдории халқамон дар гӯшаву канораҳои гуногуни кишварамон гувоҳӣ медиҳад.

Ҳар як фарди кишвар бо эҳтироми Парчами давлати худ эҳсоси ватандориву ватандӯстӣ, худшиносиву худогоҳии миллӣ ва фарҳангсозу соҳибтамаддун будани халқи хешро собит мекунад. Зеро дар он рӯҳи ниёгони некном, далериву матонат ва орзуву омоли мардуми куҳанбунёди мо инъикос шудаанд.

Воқеан, парчам дар замони соҳибистиқлолӣ тавонист, ки ваҳдату ягонагӣ, ҳисси баланди миллӣ, нангу номуси ватандорӣ, инсондӯстиву фарҳансолорӣ ва саъю талоши созандагии мардуми сарбаланди тоҷикро таҷассум намояд ва ормону орзуҳои деринаи халқамонро дубора зинда гардонад.

Бинобар ин, мо бояд Парчами давлатиро мисли аҷдоди худ ҳамчун рамзи ҷовидонии давлатдории миллӣ ҳифз кунем, рӯҳу ҷони худро бо он пайванд созем ва дар ҳама ҳолат барои ҳимояи манфиатҳои давлату миллати хеш таҳти ин ливои зафар сарҷамъ бошем.

Итминон дорам, ки кулли мардуми бонангу номуси тоҷик бо азму талоши созанда ва бо парафшонии Парчами давлати соҳибистиқлоли худ минбаъд низ барои ба як мулки пешрафта табдил додани Тоҷикистони маҳбубамон саҳми арзандаи худро мегузоранд.

Бори дигар Рӯзи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро ба тамоми ҳамватанонамон самимона табрик мегӯям, ба ҳар хонадони тоҷик иқболу саодат, файзу баракат ва ба кишвари маҳбубамон сулҳу ваҳдати ҷовидонии миллӣ орзу менамоям!

Баҳодиҳии муҳтаво: 
5
Баҳои миёна: 5 (2 овоз)

КОНСТИТУТСИЯИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Ҳайати тадорукот's picture
Ношир: Ҳайати тадорукот Санаи интишор: 1 Октябр, 2017 - 12:42
КОНСТИТУТСИЯИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон 6 ноябри соли 1994 дар раъйпурсии умумихалқӣ қабул карда шуд. 26 сентябри соли 1999, 22 июни соли 2003 ва 22 майи соли 2016 бо тариқи раъйпурсии умумихалқӣ ба он тағйиру иловаҳо ворид карда шудаанд.

МО, ХАЛҚИ ТОҶИКИСТОН,
қисми ҷудонашавандаи ҷомеаи ҷаҳон буда, худро дар назди наслҳои гузашта, ҳозира ва оянда масъул ва вазифадор дониста, таъмини соҳибихтиёрии давлати худ ва рушду камоли онро дарк намуда, озодӣ ва ҳуқуқи шахсро муқаддас шумурда, баробарҳуқуқӣ ва дӯстии тамоми миллату халқиятҳоро эътироф карда, бунёди ҷомеаи адолатпарварро вазифаи худ қарор дода,
ҲАМИН КОНСТИТУТСИЯРО ҚАБУЛ ВА ЭЪЛОН МЕНАМОЕМ.

Боби якум
АСОСҲОИ СОХТОРИ КОНСТИТУТСИОНӢ

Моддаи 1

Ҷумҳурии Тоҷикистон давлати соҳибихтиёр, демократӣ, ҳуқуқбунёд, дунявӣ ва ягона мебошад.
Шакли идораи Ҷумҳурии Тоҷикистон президентӣ мебошад.
Тоҷикистон давлати иҷтимоӣ буда, барои ҳар як инсон шароити зиндагии арзанда ва инкишофи озодонаро фароҳам меорад.
Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Тоҷикистон ҳаммаъноянд.

Моддаи 2

Забони давлатии Тоҷикистон забони тоҷикӣ аст.
Забони русӣ ҳамчун забони муоширати байни миллатҳо амал мекунад.
Ҳамаи миллатҳо ва халқиятҳое, ки дар ҳудуди ҷумҳурӣ зиндагӣ мекунанд, ҳуқуқ доранд аз забони модариашон озодона истифода кунанд.

Моддаи 3

Рамзҳои давлатии Тоҷикистон Парчам, Нишон ва Суруди Миллӣ аст.

Моддаи 4

Пойтахти Тоҷикистон шаҳри Душанбе аст.

Моддаи 5

Инсон, ҳуқуқ ва озодиҳои ӯ арзиши олӣ мебошанд.
Ҳаёт, қадр, номус ва дигар ҳуқуқҳои фитрии инсон дахлнопазиранд.
Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрвандро давлат эътироф, риоя ва ҳифз менамояд.

Моддаи 6

Дар Тоҷикистон халқ баёнгари соҳибихтиёрӣ ва сарчашмаи ягонаи ҳокимияти давлатӣ буда, онро бевосита ва ё ба воситаи вакилони худ амалӣ мегардонад.
Ифодаи олии бевоситаи ҳокимияти халқ раъйпурсии умумихалқӣ ва интихобот аст.
Халқи Тоҷикистонро сарфи назар аз миллаташон шаҳрвандони Тоҷикистон ташкил менамоянд.
Ҳеҷ як иттиҳодияи ҷамъиятӣ, ҳизбҳои сиёсӣ, гурӯҳи одамон ва ё фарде ҳуқуқ надорад, ки ҳокимияти давлатиро ғасб намояд.
Ғасби ҳокимият ва ё тасарруфи салоҳияти он манъ аст.
Аз номи тамоми халқи Тоҷикистон фақат Президент, Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҷаласаи якҷояи худ ҳуқуқи сухан гуфтан доранд.

Моддаи 7

Ҳудуди Тоҷикистон тақсимнашаванда ва дахлнопазир мебошад.
Тоҷикистон аз Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳрҳо, ноҳияҳо, шаҳракҳо ва деҳаҳо иборат аст.
Соҳибихтиёрӣ, истиқлолият ва тамомияти арзии Тоҷикистонро давлат таъмин менамояд. Тарғиб ва амалиёти ҷудоиандозӣ, ки ягонагии давлатро халалдор мекунад, манъ аст.
Тартиби таъсис ва тағйири воҳидҳои маъмурию ҳудудиро қонуни конститутсионӣ танзим менамояд.

Моддаи 8

Дар Тоҷикистон ҳаёти ҷамъиятӣ дар асоси равияҳои гуногуни сиёсӣ ва мафкуравӣ инкишоф меёбад.
Мафкураи ҳеҷ як ҳизб, иттиҳодияи ҷамъиятӣ, динӣ, ҳаракат ва гурӯҳе наметавонад ба ҳайси мафкураи давлатӣ эътироф шавад.
Иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва ҳизбҳои сиёсӣ дар доираи Конститутсия ва қонунҳо таъсис меёбанд ва амал мекунанд.
Иттиҳодияҳои динӣ аз давлат ҷудо буда, ба корҳои давлатӣ мудохила карда наметавонанд.
Таъсис ва фаъолияти иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва ҳизбҳои сиёсие, ки нажодпарастӣ, миллатгароӣ, хусумат, бадбинии иҷтимоӣ ва мазҳабиро тарғиб мекунанд ва ё барои бо зӯрӣ сарнагун кардани сохтори конститутсионӣ ва ташкили гурӯҳҳои мусаллаҳ даъват менамоянд, манъ аст.
Дар Тоҷикистон фаъолияти ҳизбҳои сиёсии дигар давлатҳо, таъсиси ҳизбҳои хусусияти миллӣ ва динидошта, инчунин маблағгузории ҳизбҳои сиёсӣ аз ҷониби давлатҳо ва созмонҳои хориҷӣ, шахсони ҳуқуқӣ ва шаҳрвандони хориҷӣ манъ аст.

Моддаи 9

Ҳокимияти давлатӣ дар асоси таҷзияи он ба ҳокимияти қонунгузор, иҷроия ва судӣ амалӣ мегардад.

Моддаи 10

Конститутсияи Тоҷикистон эътибори олии ҳуқуқӣ дорад ва меъёрҳои он мустақиман амал мекунанд. Қонунҳо ва дигар санадҳои ҳуқуқие, ки хилофи Конститутсияанд, эътибори ҳуқуқӣ надоранд.
Давлат ва ҳамаи мақомоти он, шахсони мансабдор, шаҳрвандон ва иттиҳодияҳои онҳо вазифадоранд Конститутсия ва қонунҳои ҷумҳуриро риоя ва иҷро намоянд.
Санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, қисми таркибии низоми ҳуқуқии ҷумҳуриро ташкил медиҳанд. Агар қонунҳои ҷумҳурӣ ба санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофшуда мутобиқат накунанд, меъёрҳои санадҳои байналмилалӣ амал мекунанд.
Қонунҳо ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон эътироф кардааст, пас аз интишори расмӣ амал мекунанд.

Моддаи 11

Тоҷикистон сиёсати сулҳҷӯёнаро ба амал татбиқ намуда, соҳибихтиёрӣ ва истиқлолияти дигар давлатҳои ҷаҳонро эҳтиром менамояд ва муносибатҳои хориҷиро дар асоси меъёрҳои байналмилалӣ муайян мекунад.
Ташвиқоти ҷанг манъ аст.
Тоҷикистон вобаста ба манфиатҳои олии халқ метавонад ба иттиҳодияҳо ва ташкилотҳои байналмилалӣ дохил шавад, аз онҳо барояд, бо кишварҳои хориҷӣ робита намояд.
Давлат бо ҳамватанони берунмарзӣ ҳамкорӣ мекунад.

Моддаи 12

Асоси иқтисодиёти Тоҷикистонро шаклҳои гуногуни моликият ташкил медиҳанд.

Давлат фаъолияти озоди иқтисодӣ, соҳибкорӣ, баробарҳуқуқӣ ва ҳифзи ҳуқуқии ҳамаи шаклҳои моликият, аз ҷумла моликияти хусусиро кафолат медиҳад.

Моддаи 13

Замин, сарватҳои зеризаминӣ, об, фазои ҳавоӣ, олами набототу ҳайвонот ва дигар боигарии табиӣ моликияти истисноии давлат мебошанд ва давлат истифодаи самараноки онҳоро ба манфиати халқ кафолат медиҳад.

Боби дуюм

ҲУҚУҚ, ОЗОДӢ, ВАЗИФАҲОИ АСОСИИ ИНСОН ВА ШАҲРВАНД

Моддаи 14

Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд ба воситаи Конститутсия, қонунҳои ҷумҳурӣ ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки аз тарафи Тоҷикистон эътироф шудаанд, ҳифз мегарданд.
Ҳуқуқ ва озодиҳои инсон ва шаҳрванд бевосита амалӣ мешаванд. Онҳо мақсад, мазмун ва татбиқи қонунҳо, фаъолияти ҳокимияти қонунгузор, иҷроия, мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва худидоракуниро муайян мекунанд ва ба воситаи ҳокимияти судӣ таъмин мегарданд.
Маҳдуд кардани ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд танҳо ба мақсади таъмини ҳуқуқ ва озодии дигарон, тартиботи ҷамъиятӣ, ҳимояи асосҳои сохтори конститутсионӣ, амнияти давлат, мудофиаи мамлакат, ахлоқи ҷомеа, сиҳатии аҳолӣ ва тамомияти арзии ҷумҳурӣ раво дониста мешавад.

Моддаи 15

Шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон шахсе ҳисоб меёбад, ки дар рӯзи қабули Конститутсия шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон буд ё мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ё шартномаҳои байналмилалии Тоҷикистон шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро соҳиб шуда бошад.
Мансубияти шаҳрванди Тоҷикистон ба шаҳрвандии давлати дигар эътироф намешавад, ба истиснои мавридҳое, ки дар қонун ё шартномаҳои байнидавлатии Тоҷикистон нишон дода шудааст.
Тартиби соҳиб шудан ва қатъ гардидани шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро қонуни конститутсионӣ танзим менамояд.

Моддаи 16

Шаҳрванди Тоҷикистон дар хориҷи кишвар таҳти ҳимояи давлат мебошад. Ҳеҷ як шаҳрванди ҷумҳуриро ба давлати хориҷӣ супурдан мумкин нест. Супурдани ҷинояткор ба давлати хориҷӣ дар асоси шартномаи тарафайн ҳал мешавад.
Шаҳрванди хориҷӣ ва шахси бешаҳрванд аз ҳуқуқ ва озодиҳои муқарраргардида истифода мебаранд ва баробари шаҳрванди Тоҷикистон вазифа ва масъулият доранд, ба истиснои ҳолатҳое, ки қонун пешбинӣ намудааст.
Тоҷикистон ба шаҳрвандони хориҷие, ки гирифтори вайронкунии ҳуқуқи инсон гаштаанд, метавонад паноҳгоҳи сиёсӣ диҳад.

Моддаи 17

Ҳама дар назди қонун ва суд баробаранд. Давлат ба ҳар кас, қатъи назар аз миллат, нажод, ҷинс, забон, эътиқоди динӣ, мавқеи сиёсӣ, вазъи иҷтимоӣ, таҳсил ва молу мулк, ҳуқуқу озодиҳоро кафолат медиҳад.
Мардон ва занон баробарҳуқуқанд.

Моддаи 18

Ҳар кас ҳуқуқ ба ҳаёт дорад.
Ҳеҷ кас аз ҳаёт маҳрум карда намешавад, ба истиснои ҳукми суд барои ҷинояти махсусан вазнин.
Дахлнопазирии шахсро давлат кафолат медиҳад. Ба ҳеҷ кас шиканҷа, ҷазо ва муносибати ғайриинсонӣ раво дида намешавад. Мавриди озмоиши маҷбурии тиббӣ ва илмӣ қарор додани инсон манъ аст.

Моддаи 19

Ҳар кас кафолати ҳифзи судӣ дорад. Ҳар шахс ҳуқуқ дорад талаб намояд, ки парвандаи ӯро суди босалоҳият, мустақил ва беғараз, ки тибқи қонун таъсис ёфтааст, баррасӣ намояд.
Ҳеҷ касро бе асоси қонунӣ дастгир, ҳабс кардан мумкин нест. Ҳар шахс аз лаҳзаи дастгир шудан метавонад аз ёрии адвокат истифода кунад.

Моддаи 20

Ҳеҷ кас то эътибори қонунӣ пайдо кардани ҳукми суд дар содир кардани ҷиноят гунаҳгор дониста намешавад.
Ҳеҷ кас баъди гузаштани муҳлати таъқиби ҷиноятӣ, инчунин барои содир кардани рафторе, ки ҳангоми воқеъ шуданаш ҷиноят ҳисоб намеёфт, ба ҷавобгарӣ кашида намешавад. Барои як ҷиноят ҳеҷ кас такроран ҷазо намебинад.
Қонуне, ки баъд аз содир шудани рафтори ғайриқонунии шахс қабул шудааст ва он ҷазои шахсро вазнин мекунад, қувваи бозгашт надорад. Агар баъд аз содир шудани рафтори ғайриқонунӣ барои он ҷазо пешбинӣ нашуда бошад ва ё ҷазои сабук пешбинӣ шуда бошад, қонуни нав амал мекунад.

Мусодираи пурраи молу мулки шахси маҳкумшуда манъ аст.

Моддаи 21

Ҳуқуқи ҷабрдидаро қонун ҳифз мекунад. Давлат ҳифзи судӣ ва ҷуброни зарарро барои ҷабрдида кафолат медиҳад.

Моддаи 22

Манзили шахс дахлнопазир аст.
Ба манзили шахс зӯран даромадан ва касеро аз манзил маҳрум кардан манъ аст, ба истиснои мавридҳое, ки қонун муқаррар кардааст.

Моддаи 23

Маҳрамияти мукотиба, суҳбатҳои телефонӣ, муросилот ва мухобироти шахс таъмин карда мешавад, ба истиснои мавридҳое, ки дар қонун нишон дода шудааст.
Дар бораи ҳаёти шахсии инсон бе розигии ӯ ҷамъ намудан, нигоҳ доштан, истифода ва паҳн кардани маълумот манъ аст.

Моддаи 24

Шаҳрванд ба мусофират, интихоби озоди маҳалли зист, тарки ҷумҳурӣ ва бозгашт ба он ҳуқуқ дорад.

Моддаи 25

Мақомоти давлатӣ, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, ҳизбҳои сиёсӣ ва шахсони мансабдор вазифадоранд ба ҳар кас имконияти пайдо намудан ва шинос шуданро ба ҳуҷҷатҳое, ки ба ҳуқуқ ва манфиати ӯ дахл доранд, таъмин намоянд, ба истиснои ҳолатҳое, ки қонун муайян кардааст.

Моддаи 26

Ҳар кас ҳуқуқ дорад муносибати худро нисбат ба дин мустақилона муайян намояд, алоҳида ва ё якҷоя бо дигарон динеро пайравӣ намояд ва ё пайравӣ накунад, дар маросим ва расму оинҳои динӣ иштирок намояд.

Моддаи 27

Шаҳрванд ҳуқуқ дорад дар ҳаёти сиёсӣ ва идораи давлатӣ бевосита ва ё ба воситаи вакилонаш иштирок намояд.
Шаҳрвандон ба хидмати давлатӣ ҳуқуқи баробар доранд.
Шаҳрванд аз синни 18 ҳуқуқи дар раъйпурсӣ иштирок кардан, интихоб намудан, инчунин аз синни муқаррарнамудаи Конститутсия, қонунҳои конститутсионӣ ва қонунҳо ҳуқуқи интихоб шуданро дорад.
Шаҳрвандоне, ки аз тарафи суд ғайри қобили амал дониста шудаанд ва ё мувофиқи ҳукми суд дар ҷойҳои аз озодӣ маҳрумшудагон нигоҳ дошта мешаванд, ҳуқуқи дар интихобот ва раъйпурсӣ иштирок кардан надоранд.
Тартиби гузаронидани интихоботро қонунҳои конститутсионӣ ва қонунҳо танзим менамоянд. Баргузории раъйпурсӣ тибқи қонуни конститутсионӣ сурат мегирад.

Моддаи 28

Шаҳрвандон ҳуқуқи муттаҳид шудан доранд. Шаҳрванд ҳуқуқ дорад дар ташкили ҳизбҳои сиёсӣ, иттифоқҳои касаба ва дигар иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ иштирок намояд, ихтиёран ба онҳо дохил ва аз онҳо хориҷ гардад.
Ҳизбҳои сиёсӣ дар асоси гуногунандешии сиёсӣ барои ташаккул ва ифодаи иродаи халқ мусоидат мекунанд ва дар ҳаёти сиёсӣ иштирок менамоянд. Сохтор ва фаъолияти онҳо бояд ба меъёрҳои демократӣ мувофиқ бошанд.

Моддаи 29

Шаҳрванд ҳуқуқ дорад дар маҷлис, гирдиҳамоӣ, намоиш, раҳпаймоии осоишта, ки қонун муқаррар кардааст, ширкат варзад.
Ҳеҷ касро ба ин тадбирҳо маҷбуран ҷалб кардан мумкин нест.

Моддаи 30

Ба ҳар кас озодии сухан, нашр, ҳуқуқи истифодаи воситаҳои ахбор кафолат дода мешавад.
Таблиғот ва ташвиқоте, ки бадбинӣ ва хусумати иҷтимоӣ, нажодӣ, миллӣ, динӣ ва забониро бармеангезанд, манъ аст.
Сензураи давлатӣ ва таъқиб барои танқид манъ аст.
Номгӯи маълумотҳоеро, ки сирри давлатӣ доранд, қонун муайян мекунад.

Моддаи 31

Шаҳрванд ҳуқуқ дорад шахсан ва ё якҷоя бо дигарон ба мақомоти давлатӣ муроҷиат намояд.

Моддаи 32

Ҳар кас ҳуқуқ дорад соҳиби моликият ва мерос бошад.
Ҳеҷ кас ҳуқуқ надорад ҳуқуқи шахсро ба моликият бекор ва маҳдуд кунад. Молу мулки шахсро барои эҳтиёҷоти ҷамъият фақат дар асоси қонун ва розигии соҳиби он бо пардохти арзиши пуррааш давлат гирифта метавонад.
Товони зарари моддӣ ва маънавие, ки шахс дар натиҷаи амали ғайриқонунии мақомоти давлатӣ, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, ҳизбҳои сиёсӣ, дигар шахсони ҳуқуқӣ ва ё шахсони алоҳида мебинад, мувофиқи қонун аз ҳисоби онҳо рӯёнида мешавад.

Моддаи 33

Давлат оиларо ҳамчун асоси ҷамъият ҳимоя мекунад.
Ҳар кас ҳуқуқи ташкили оила дорад. Мардон ва занон, ки ба синни никоҳ расидаанд, ҳуқуқ доранд озодона ақди никоҳ банданд. Дар оиладорӣ ва бекор кардани ақди никоҳ зану шавҳар баробарҳуқуқанд.
Бисёрникоҳӣ манъ аст.

Моддаи 34

Модару кӯдак таҳти ҳимоя ва ғамхории махсуси давлатанд.
Падару модар барои таълиму тарбияи фарзандон ва фарзандони болиғу қобили меҳнат барои нигоҳубин ва таъминоти иҷтимоии падару модар масъул мебошанд.
Давлат барои ҳифзи кӯдакони ятим, маъюб ва таълиму тарбияи онҳо ғамхорӣ менамояд.

Моддаи 35

Ҳар кас ба меҳнат, интихоби касбу кор, ҳифзи меҳнат ва ҳимояи иҷтимоӣ ҳангоми бекорӣ ҳуқуқ дорад. Музди кор аз ҳадди ақали музди меҳнат набояд кам бошад.
Дар муносибатҳои меҳнатӣ ҳама гуна маҳдудият манъ аст. Барои иҷрои кори якхела музди баробар дода мешавад.
Ҳеҷ кас ба меҳнати маҷбурӣ ҷалб карда намешавад, ба истиснои мавридҳое, ки қонун муайян кардааст.
Дар корҳои вазнин, зеризаминӣ ва шароити меҳнаташон зарарнок истифодаи меҳнати занон ва ноболиғон манъ аст.

Моддаи 36

Ҳар кас ба манзил ҳуқуқ дорад. Ин ҳуқуқ бо роҳи сохтмони манзили давлатӣ, ҷамъиятӣ, кооперативӣ ва хусусӣ таъмин карда мешавад.

Моддаи 37

Шаҳрванд ҳуқуқи истироҳат дорад. Ин ҳуқуқ бо роҳи муқаррар кардани ҳафта ва рӯзи корӣ, рухсатии ҳарсолаи пардохтшаванда, рӯзҳои ҳарҳафтаинаи истироҳат ва шароитҳои дигаре таъмин карда мешавад, ки қонун муайян кардааст.

Моддаи 38

Ҳар шахс ҳуқуқи ҳифзи саломатӣ дорад. Шахс дар доираи муқаррарнамудаи қонун аз ёрии тиббии ройгон дар муассисаҳои нигаҳдории тандурустии давлатӣ истифода менамояд. Давлат барои солимгардонии муҳити зист, инкишофи оммавии варзиш, тарбияи ҷисмонӣ ва сайёҳӣ тадбирҳо меандешад.
Шаклҳои дигари ёрии тиббиро қонун муайян мекунад.

Моддаи 39

Ҳар шахс дар пиронсолӣ, ҳангоми беморӣ, маъюбӣ, гум кардани қобилияти кор, маҳрум шудан аз сарпараст ва мавридҳои дигаре, ки қонун муайян кардааст, кафолати таъмини иҷтимоӣ дорад.

Моддаи 40

Ҳар шахс ҳуқуқ дорад озодона дар ҳаёти фарҳангии ҷомеа, эҷоди бадеӣ, илмӣ ва техникӣ ширкат варзад, аз дастовардҳои онҳо истифода кунад.
Сарватҳои фарҳангӣ ва маънавиро давлат ҳимоя мекунад.
Моликияти зеҳнӣ таҳти ҳимояи қонун аст.

Моддаи 41

Ҳар шахс ҳуқуқи таҳсил дорад. Таълими умумии асосӣ ҳатмист. Давлат таълими умумии асосии ҳатмии ройгонро дар муассисаҳои таълимии давлатӣ кафолат медиҳад.
Шахс дар доираи муқаррарнамудаи қонун дар муассисаҳои таълимии давлатӣ метавонад ба таври ройгон таълими миёнаи умумӣ, ибтидоии касбӣ, миёнаи касбӣ ва олии касбӣ гирад.
Шаклҳои дигари таълимро қонун муайян мекунад.

Моддаи 42

Дар Тоҷикистон ҳар шахс вазифадор аст, ки Конститутсия ва қонунҳоро риоя кунад, ҳуқуқ, озодӣ, шаъну шарафи дигаронро эҳтиром намояд.
Надонистани қонун ҷавобгариро истисно намекунад.

Моддаи 43

Ҳифзи Ватан, ҳимояи манфиати давлат, таҳкими истиқлолият, амният ва иқтидори мудофиавии он вазифаи муқаддаси шаҳрванд аст.
Тартиби хизмати ҳарбиро қонун муайян мекунад.

Моддаи 44

Ҳифзи табиат, ёдгориҳои таърихиву фарҳангӣ вазифаи ҳар як шахс аст.

Моддаи 45

Супоридани андоз ва пардохтҳо, ки қонун муайян кардааст, ҳатмист.
Қонунҳое, ки андози навро муқаррар мекунанд ва ё шароити андозсупорандагонро вазнин менамоянд, қувваи бозгашт надоранд.

Моддаи 46

Ҳангоми таҳдиди бевосита ба ҳуқуқу озодиҳои шаҳрвандон, истиқлолияти давлат, тамомияти арзии он ва офатҳои табиӣ, ки дар натиҷаи он мақомоти конститутсионии ҷумҳурӣ наметавонад ба таври мӯътадил фаъолият намояд, ҳамчун тадбири муваққатӣ барои амнияти шаҳрвандон ва давлат вазъияти фавқулода эълон мегардад.
Муҳлати вазъияти фавқулода то се моҳ аст. Дар мавридҳои зарурӣ ин мӯҳлатро Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад дароз намояд.

Моддаи 47

Дар давраи вазъияти фавқулода ҳуқуқ ва озодиҳое, ки дар моддаҳои 16, 17, 18, 19, 20, 22, 25, 28-и Конститутсия пешбинӣ шудааст, маҳдуд карда намешавад.
Низоми ҳуқуқии вазъияти фавқулодаро қонуни конститутсионӣ муайян мекунад.

Боби сеюм
МАҶЛИСИ ОЛӢ

Моддаи 48

Маҷлиси Олӣ – парламенти Ҷумҳурии Тоҷикистон – мақоми олии намояндагӣ ва қонунгузори Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.
Маҷлиси Олӣ аз ду Маҷлис – Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон иборат аст.
Муҳлати ваколати Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон 5 сол аст. Ваколати Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон дар рӯзи оғози фаъолияти Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагони даъвати нав қатъ мегардад.
Ташкил ва фаъолияти Маҷлиси Олиро қонуни конститутсионӣ танзим мекунад.

Моддаи 49

Интихоботи Маҷлиси намояндагон ба таври умумӣ, баробар, мустақим ва бо овоздиҳии пинҳонӣ сурат мегирад. Маҷлиси намояндагон доимоамалкунанда ва касбӣ мебошад. Вакили Маҷлиси намояндагон шахсе интихоб шуда метавонад, ки танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дошта бошад ва синни ӯ аз 30 кам набуда, дорои таҳсилоти олӣ бошад.
Аз чор се ҳиссаи аъзои Маҷлиси миллӣ ба таври ғайримустақим дар маҷлисҳои якҷояи вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ва шаҳру ноҳияҳои он, вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои онҳо, шаҳри Душанбе ва ноҳияҳои он, шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ (якҷоя) бо овоздиҳии пинҳонӣ интихоб мегардад. Дар Маҷлиси миллӣ Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳрҳо ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ намояндагони баробар доранд.
Аз чор як ҳиссаи аъзои Маҷлиси миллиро Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таъин мекунад.
Фаъолияти Маҷлиси миллӣ даъватӣ мебошад.
Узви Маҷлиси миллӣ шахсе интихоб ё таъин шуда метавонад, ки танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дошта бошад ва синни ӯ аз 30 кам набуда, дорои таҳсилоти олӣ бошад.
Ҳар Президенти собиқи Ҷумҳурии Тоҷикистон узви якумраи Маҷлиси миллӣ мебошад, агар ӯ аз истифодаи ин ҳуқуқ даст накашад.
Узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагон баъди интихоб ё таъин шудан дар иҷлосияи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон ба халқи Тоҷикистон савганд ёд мекунанд.
Шумораи аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони Маҷлиси намояндагон, тартиби интихоб ё таъин гардидани онҳоро қонуни конститутсионӣ муайян менамояд.

Моддаи 50

Аъзои Ҳукумат, судяҳо, кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, хизматчиёни ҳарбӣ ва шахсони дигаре, ки қонуни конститутсионӣ муайян кардааст, наметавонанд узви Маҷлиси миллӣ бошанд.
Шаҳрванд наметавонад дар як вақт узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагон бошад. Узви Маҷлиси миллӣ наметавонад вакили зиёда аз ду мақоми намояндагӣ бошад.
Вакили Маҷлиси намояндагон наметавонад вакили дигар мақомоти намояндагӣ бошад, вазифаи дигареро иҷро кунад, фаъолияти соҳибкорӣ намояд, ба истиснои фаъолияти илмиву эҷодӣ ва омӯзгорӣ.

Моддаи 51

Узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагон ба амри интихобкунандагон тобеъ набуда, ҳуқуқ дорад фикри худро озодона изҳор намояд, мувофиқи ақидаҳои худ овоз диҳад.
Узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагон ҳуқуқи дахлнопазирӣ дорад, ӯро ҳабс кардан, дастгир кардан, маҷбуран овардан, кофтуков кардан мумкин нест, ба истиснои дастгир шуданаш дар ҷойи содири ҷиноят. Узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагон ҳамчунон мавриди кофтукови шахсӣ қарор дода намешавад, ба истиснои ҳолатҳое, ки қонун барои таъмини амнияти дигарон муқаррар намудааст. Масъалаи маҳрум намудани дахлнопазирии узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагон бо пешниҳоди Прокурори генералӣ аз ҷониби маҷлиси дахлдор ҳал карда мешавад.
Ваколати узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагон ҳангоми вафот, истеъфо, ғайри қобили амал эътироф шудани онҳо аз ҷониби суд, эътибори қонунӣ пайдо кардани ҳукми айбдоркунандаи суд, қатъи шаҳрвандӣ, соҳиб шудан ба шаҳрвандии давлати дигар, тарки доимии ҷумҳурӣ, ишғоли вазифае, ки ба ваколати узви Маҷлиси миллӣ мувофиқ нест, парокандашавии Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон қатъ мегардад.
Вазъи ҳуқуқии узви Маҷлиси миллӣ ва вакили Маҷлиси намояндагонро қонуни конститутсионӣ танзим менамояд.

Моддаи 52

Иҷлосияи якуми Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагонро дар давоми як моҳи баъди интихоби онҳо Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон даъват мекунад.
Иҷлосияи якуми Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагонро узв ва вакили синну солаш калонтарин мекушояд ва то интихоб шудани раисони ин Маҷлисҳо онро мебарад.
Фаъолияти Маҷлиси миллӣ дар шакли иҷлосия сурат мегирад. Иҷлосияи Маҷлиси миллӣ соле на камтар аз чор бор аз тарафи Раиси Маҷлиси миллӣ даъват карда мешавад.
Фаъолияти Маҷлиси намояндагон дар шакли иҷлосия сурат мегирад. Иҷлосияи навбатии Маҷлиси намояндагон дар як сол як маротиба аз рӯзи аввали кории моҳи октябр то рӯзи охирини кории моҳи июн гузаронида мешавад.
Дар давраи байни иҷлосияҳои Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон ҳангоми зарурат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷлосияҳои ғайринавбатии онҳоро даъват менамояд. Дар ин иҷлосияҳо танҳо он масъалаҳое баррасӣ мешаванд, ки боиси даъвати ин иҷлосияҳо гаштаанд.

Моддаи 53

Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон аз байни аъзо ва вакилон раисони Маҷлисҳо, муовинони якум ва муовинони онҳоро интихоб менамоянд. Яке аз муовинони Раиси Маҷлиси миллӣ аз ҳисоби намояндагони Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон мебошад.
Раиси Маҷлиси миллӣ ва Раиси Маҷлиси намояндагон бо овоздиҳии пинҳонӣ бо тарафдории аксарияти шумораи умумии аъзо ва вакилони онҳо интихоб мешаванд. Тартиби интихоби муовинони Раиси Маҷлиси миллӣ ва Раиси Маҷлиси намояндагонро Дастури Маҷлисҳо танзим мекунад.
Раисони Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон дар назди Маҷлиси дахлдор ҳисоботдиҳанда мебошанд ва онҳо метавонанд бо тарафдории на камтар аз се ду ҳиссаи шумораи умумии аъзо ва вакилон бозхонда шаванд.
Раисони Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон, муовинони якум ва муовинони онҳо ба иҷлосия роҳбарӣ мекунанд ва дигар масъалаҳои дахлдорро ҳал менамоянд.
Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон мақомоти ҳамоҳангсозанда ва кории худро мустақилона ташкил медиҳанд, инчунин кумита ва комиссияҳои дахлдорро таъсис менамоянд ва аз рӯи масъалаҳои ба Маҷлисҳо тааллуқдошта муҳокимаҳои парламентӣ доир мекунанд.
Мақомоти ҳамоҳангсозандаи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон дар алоҳидагӣ ҷаласа мегузаронанд.
Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон Дастури фаъолияти худро қабул мекунанд.

Моддаи 54

Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон алоҳида ҷаласа мегузаронанд.
Ҷаласаҳои Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон ҳамон вақт гузаронида мешавад, ки агар аз се ду ҳиссаи шумораи умумии аъзо ва вакилони онҳо ҳузур дошта бошанд. Ҷаласаҳои Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон ошкоро гузаронида мешаванд. Дар ҳолатҳои пешбиникардаи қонун ва Дастури Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон мумкин аст ҷаласаи пӯшида гузаронида шавад.
Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон дар ҳолатҳои пешбининамудаи Конститутсия ҷаласаҳои якҷоя мегузаронанд.

Моддаи 55

Салоҳияти Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон ҳангоми гузаронидани ҷаласаҳои якҷоя:
1. Тасдиқи фармони Президент дар бораи таъин намудан ва озод кардани Сарвазир ва дигар аъзои Ҳукумат;
2. Тасдиқи фармони Президент дар бораи ҷорӣ намудани ҳолати ҷангӣ ва вазъияти фавқулода;
3. Ризоият ба истифодаи Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон берун аз ҳудуди он барои иҷрои уҳдадориҳои байналмилалии Тоҷикистон;
4. Таъини интихоботи Президент;
5. Қабули истеъфои Президент;
6. Сарфароз гардонидани Президент бо мукофотҳои давлатӣ ва рутбаи олии ҳарбӣ;
7. Баррасии масъалаи дахлнопазирии Президент.

Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон дар ҷаласаҳои якҷояи худ аз рӯйи масъалаҳои зикршудаи салоҳияташон қарор қабул мекунанд. Қарори якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон бо тарафдории аксарияти шумораи умумии аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони Маҷлиси намояндагон, ки ҳар яке аз маҷлисҳо дар алоҳидагӣ овоз медиҳанд, қабул мегардад, агар тартиби дигари қабули қарорро Конститутсия муқаррар накарда бошад.
Дар ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон Президент савганд ёд мекунад ва бо паёми худ дар бораи самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии ҷумҳурӣ баромад менамояд.

Моддаи 56

Салоҳияти Маҷлиси миллӣ:
1. Таъсис ва барҳам додани воҳидҳои маъмурию ҳудудӣ ва тағйири онҳо;
2. Интихоб ва бозхонди раис, муовинон ва судяҳои Суди конститутсионӣ, Суди Олӣ ва Суди Олии иқтисодӣ бо пешниҳоди Президент;
3. Ҳалли масъалаи бекор кардани дахлнопазирии раис, муовинон ва судяҳои Суди конститутсионӣ, Суди Олӣ ва Суди Олии иқтисодӣ;
4. Ризоият барои таъин ва озод намудани Прокурори генералӣ ва муовинони ӯ;
5. Амалӣ намудани ваколатҳои дигаре, ки Конститутсия ва қонунҳо муайян кардаанд.
Маҷлиси миллӣ аз рӯйи масъалаҳои дар салоҳияташ буда қарор қабул мекунад. Қарори Маҷлиси миллӣ бо тарафдории аксарияти шумораи умумии аъзои он қабул мегардад, агар тартиби дигари қабули қарорро Конститутсия муқаррар накарда бошад.

Моддаи 57

Салоҳияти Маҷлиси намояндагон:
1. Таъсиси Комиссияи марказии интихобот ва раъйпурсии Ҷумҳурии Тоҷикистон, интихоб ва бозхонди раис, муовин ва аъзои он бо пешниҳоди Президент;
2. Ба муҳокимаи халқ пешниҳод намудани лоиҳаи қонунҳо ва дигар масъалаҳои муҳими давлатию ҷамъиятӣ;
3. Тасдиқи барномаҳои иқтисодӣ ва иҷтимоӣ;
4. Ризоият ба додугирифти қарзи давлатӣ;
5. Тасдиқ ва бекор кардани шартномаҳои байналмилалӣ;
6. Таъйини раъйпурсӣ;
7. Таъсиси судҳо;
8. Тасдиқи рамзҳои давлатӣ;
9. Тасдиқи мукофотҳои давлатӣ;
10. Тасдиқи фармонҳои Президент дар бораи таъин ва озод намудани раиси Бонки миллӣ ва муовинони ӯ;
11. Муқаррар намудани рутбаҳои ҳарбӣ, дипломатӣ, рутбаҳо ва унвонҳои махсус;
12. Муайян намудани маоши Президент;
13. Амалӣ намудани ваколатҳои дигаре, ки Конститутсия ва қонунҳо муайян кардаанд.
Маҷлиси намояндагон аз рӯйи масъалаҳои дар салоҳияташ буда қарор қабул мекунад. Қарори Маҷлиси намояндагон бо тарафдории аксарияти шумораи умумии вакилон қабул мегардад, агар тартиби дигари қабули қарорро Конститутсия муайян накарда бошад.

Дар ҷаласаи Маҷлиси намояндагон роҳбарони давлатҳои хориҷӣ метавонанд суханронӣ кунанд.

Моддаи 58

Аъзои Маҷлиси миллӣ, вакили Маҷлиси намояндагон, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҳукумати Тоҷикистон, Маҷлиси вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ҳуқуқи ташаббуси қонунгузорӣ доранд.

Моддаи 59

Лоиҳаи қонунҳо ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод мешаванд.
Лоиҳаи қонун дар бораи авф аз тарафи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод мешавад.
Лоиҳаи Қонун дар бораи буҷет, оид ба муқаррар кардан ва бекор кардани андозҳо аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод мешавад.

Моддаи 60

Қонунҳоро Маҷлиси намояндагон қабул менамояд. Қонун бо тарафдории аксарияти шумораи умумии вакилон қабул мегардад, агар тартиби дигарро Конститутсия муқаррар накарда бошад.
Қонунҳое, ки Маҷлиси намояндагон қабул намудааст ба Маҷлиси миллӣ пешниҳод мешаванд, ба истиснои қонунҳо дар бораи буҷети давлатӣ ва авф.
Маҷлиси миллӣ қонунро бо тарафдории аксарияти шумораи умумии аъзои худ ҷонибдорӣ мекунад. Дар мавриди дастгирӣ наёфтани қонун аз ҷониби Маҷлиси миллӣ қонун такроран дар Маҷлиси намояндагон баррасӣ мешавад.
Дар сурати бо қарори Маҷлиси миллӣ норозӣ будани Маҷлиси намояндагон, қонун ҳамон вақт қабулшуда ҳисоб мешавад, ки агар Маҷлиси намояндагон онро такроран бо тарафдории на камтар аз се ду ҳиссаи шумораи умумии вакилон тасдиқ намояд.
Қонунҳо дар бораи буҷети давлатӣ ва авф танҳо аз ҷониби Маҷлиси намояндагон қабул карда мешаванд. Маҷлиси намояндагон иҷрои буҷети давлатиро назорат мекунад.

Моддаи 61

Қонунҳои конститутсионӣ оид ба масъалаҳое қабул мешаванд, ки Конститутсия муайян намудааст. Қонунҳои конститутсионӣ бо тарафдории на камтар аз се ду ҳиссаи шумораи умумии вакилони Маҷлиси намояндагон қабул мегарданд ва Маҷлиси миллӣ бо тарафдории на камтар аз се ду ҳиссаи аъзои худ ҷонибдорӣ мекунад.
Дар сурати бо Қарори Маҷлиси миллӣ норозӣ будани Маҷлиси намояндагон, қонуни конститутсионӣ ҳамон вақт қабулшуда ҳисоб мешавад, ки агар Маҷлиси намояндагон онро такроран бо тарафдории на камтар аз чор се ҳиссаи шумораи умумии вакилон тасдиқ намояд.
Тафсири Конститутсияро тибқи тартиби мазкур Маҷлиси намояндагон дар шакли қонуни конститутсионӣ қабул намуда, Маҷлиси миллӣ онро ҷонибдорӣ менамояд.

Моддаи 62

Қонунҳо барои имзо ва интишор ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод мешаванд. Агар Президент ба қонун ё қисми он розӣ набошад, қонунро дар муддати понздаҳ рӯз бо далелу эродҳо ба Маҷлиси намояндагон бармегардонад. Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон бо тартиби муқарраркардаи Конститутсия қонуни мазкурро такроран баррасӣ менамоянд. Дар сурати баррасии такрорӣ қонун дар матни пештар қабулшудааш бо аксарияти аз се ду ҳиссаи шумораи умумии аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони Маҷлиси намояндагон дастгирӣ ёбад, Президент дар муддати даҳ рӯз ба қонун имзо мегузорад ва онро интишор менамояд.
Ҳангоми баррасии қонуни аз тарафи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон баргардонидашуда, ки онро пештар Маҷлиси намояндагон бо аз се ду ҳиссаи овозҳо қабул намуда буд, Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон онро такроран бо аксарияти на камтар аз се ду ҳиссаи овозҳо тарафдорӣ мекунанд.
Агар Президент қонуни конститутсиониро баргардонад, Маҷлиси намояндагон ва Маҷлиси миллӣ бо тартиби муқарраркардаи Конститутсия қонуни мазкурро такроран баррасӣ менамоянд. Дар сурати баррасии такрорӣ қонуни конститутсионӣ дар матни пештар қабулшудааш бо аксарияти аз чор се ҳиссаи шумораи умумии аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони Маҷлиси намояндагон тасдиқ шавад, Президент дар муддати даҳ рӯз ба қонуни конститутсионӣ имзо мегузорад ва онро интишор менамояд.

Моддаи 63

Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон метавонанд пеш аз муҳлат дар ҷаласаи якҷояи худ бо тарафдории на камтар аз се ду ҳиссаи аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони Маҷлиси намояндагон ихтиёран пароканда шаванд.
Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон дар давраи вазъияти фавқулода ва ҳолати ҷангӣ пароканда намешаванд.

Боби чаҳорум
ПРЕЗИДЕНТ

Моддаи 64

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон сарвари давлат ва ҳокимияти иҷроия (Ҳукумат) аст.
Президент ҳомии Конститутсия ва қонунҳо, ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, кафили истиқлолияти миллӣ, ягонагӣ ва тамомияти арзӣ, пойдориву бардавомии давлат, мураттабии фаъолияти мақомоти давлатӣ ва ҳамкории онҳо, риояи шартномаҳои байналмилалии Тоҷикистон мебошад.

Моддаи 65

Президентро шаҳрвандони Тоҷикистон ба тарзи умумӣ, мустақим, баробар ва овоздиҳии пинҳонӣ ба муҳлати 7 сол интихоб менамоянд.
Шахсе ба номзадии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод шуда метавонад, ки танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дошта бошад, синни ӯ аз 30 кам набуда, дорои таҳсилоти олӣ бошад, забони давлатиро донад ва дар ҳудуди ҷумҳурӣ на камтар аз 10 соли охир истиқомат дошта бошад.
Шахсе ба номзадии Президент ба қайд гирифта мешавад, ки ҳадди ақал 5 фоизи интихобкунандагон ба пешниҳоди номзадии ӯ имзо гузошта бошанд.
Як шахс ба вазифаи Президент бештар аз ду муҳлат пай дар пай интихоб шуда наметавонад.
Маҳдудияти дар қисми чоруми ҳамин модда пешбинигардида нисбат ба Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат татбиқ намегардад. Вазъи ҳуқуқӣ ва ваколатҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллатро қонуни конститутсионӣ муайян мекунад.

Моддаи 66

Интихоботи Президент вақте боэътимод шумурда мешавад, ки дар он аз нисф зиёди интихобкунандагон ширкат варзида бошанд.
Номзаде Президент интихобшуда ҳисоб меёбад, ки ба тарафдории ӯ бештар аз нисфи интихобкунандагони ширкатварзида овоз дода бошанд.
Тартиби интихоби Президентро қонуни конститутсионӣ муайян мекунад.

Моддаи 67

Президент пеш аз шурӯъи вазифа дар ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон савганд ёд мекунад:
«Ман, ҳамчун Президент савганд ёд мекунам, ки Конститутсия ва қонунҳои ҷумҳуриро ҳимоя менамоям, таъмини ҳуқуқ, озодиҳо ва шарафи шаҳрвандонро кафолат медиҳам, сарзамин, истиқлолияти сиёсиву иқтисодӣ ва фарҳангии Тоҷикистонро ҳифз мекунам, ба халқ содиқона хидмат менамоям».
Ваколати Президент баъд аз савганд ёд кардани Президенти нав қатъ мегардад.

Моддаи 68

Президент наметавонад вазифаи дигарро иҷро намояд, вакили мақомоти намояндагӣ бошад, ба соҳибкорӣ машғул шавад.

Моддаи 69

Салоҳияти Президент:
1. Самтҳои асосии сиёсати дохилӣ ва хориҷии ҷумҳуриро муайян мекунад;
2. Тоҷикистонро дар дохили кишвар ва дар муносибатҳои байналмилалӣ намояндагӣ мекунад;
3. Вазоратҳо ва кумитаҳои давлатиро таъсис ва барҳам медиҳад;
4. Сарвазир ва дигар аъзои ҳукуматро таъин ва озод мекунад; фармон дар бораи таъин ва озод кардани Сарвазир ва дигар аъзои Ҳукуматро ба тасдиқи ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд;
5. Раисони Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳияро таъин ва озод мекунад ва ба тасдиқи Маҷлиси дахлдори вакилони халқ пешниҳод менамояд;
6. Санадҳои мақомоти ҳокимияти иҷроияро ҳангоми мухолифати онҳо ба Конститутсия ва қонунҳо бекор мекунад ва ё бозмедорад;
7. Раиси Бонки миллӣ ва муовинони ӯро таъин ва озод мекунад ва фармонро барои тасдиқ ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд;
8. Номзадии раис, муовинон ва судяҳои Суди конститутсионӣ, Суди Олӣ, Суди Олии иқтисодиро барои интихоб ва бозхонд ба Маҷлиси миллӣ пешниҳод менамояд;
9. Бо ризоияти Маҷлиси миллӣ Прокурори генералӣ ва муовинони ӯро таъин ва озод мекунад;
10. Дастгоҳи иҷроияи Президентро таъсис медиҳад;
11. Шӯрои амниятро таъсис ва роҳбарӣ мекунад;
12. Судяҳои суди ҳарбӣ, судҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳия ва судҳои иқтисодии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳри Душанберо таъин ва озод мекунад;
13. Раъйпурсӣ, интихоботи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон ва мақомоти намояндагии маҳаллиро таъин мекунад;
14. Ба қонунҳо имзо мегузорад;
15. Низоми пулиро муайян менамояд ва маълумотро ба Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд;
16. Ихтиёрдор ва масъули сармояи захиравӣ мебошад;
17. Ба татбиқи сиёсати хориҷӣ роҳбарӣ мекунад, шартномаҳои байналмилалиро имзо ва ба тасдиқи Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд;
18. Сарони намояндагиҳои дипломатиро дар давлатҳои хориҷӣ, намояндаҳои ҷумҳуриро дар ташкилотҳои байналмилалӣ таъин ва озод мекунад;
19. Эътимодномаҳои сарони намояндагиҳои дипломатии давлатҳои хориҷиро қабул менамояд;
20. Сарфармондеҳи Олии Қувваҳои Мусаллаҳи Тоҷикистон мебошад; фармондеҳони қӯшунҳои Қувваҳои Мусаллаҳи Тоҷикистонро таъин ва озод мекунад;
21. Ҳангоми таҳдиди хатари воқеӣ ба амнияти давлат ҳолати ҷангро эълон менамояд ва фармонро ба тасдиқи ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон пешниҳод мекунад;
22. Барои иҷрои уҳдадориҳои байналмилалии Тоҷикистон Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистонро берун аз ҳудуди он бо ризоияти Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон истифода мебарад;
23. Дар саросари ҷумҳурӣ ва ё дар маҳалҳои алоҳидаи он вазъияти фавқулода эълон намуда, фармонро фавран ба тасдиқи ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд ва ба Созмони Милали Муттаҳид хабар медиҳад;
24. Масъалаҳои шаҳрвандиро ҳал мекунад;
25. Паноҳгоҳи сиёсӣ медиҳад;
26. Масаълаҳои бахшиши ҷазоро ҳал мекунад;
27. Бо рутбаҳои олии ҳарбӣ, дипломатӣ, рутбаҳо ва унвонҳои махсус сарфароз мегардонад;
28. Шаҳрвандонро бо мукофотҳои давлатӣ, ҷоизаҳои давлатӣ, нишонҳо ва унвонҳои ифтихории Тоҷикистон сарфароз мегардонад;
29. Ваколатҳои дигареро, ки Конститутсия ва қонунҳо муайян кардаанд, амалӣ менамояд.

Моддаи 70

Президент дар доираи салоҳияти худ фармон мебарорад ва амр медиҳад, дар бораи вазъи кишвар ба ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон маълумот медиҳад, масъалаҳоеро, ки заруру муҳим мешуморад, ба муҳокимаи ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд.

Моддаи 71

Ҳангоми вафот, истеъфо ва ғайри қобили амал донистани Президент вазифаи ӯ то ба вазифааш шурӯъ намудани Президенти нав ба зиммаи Раиси Маҷлиси миллӣ мегузарад. Дар ин маврид ваколати Раиси Маҷлиси миллӣ ба зиммаи муовини якуми ӯ мегузарад.
Дар ҳолатҳои зикршуда дар муҳлати се моҳ интихоботи Президент гузаронида мешавад.
Ваколатҳои Президент дар ҳолате, ки ӯ дар ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон дар бораи ба истеъфо баромаданаш хабар медиҳад, бо тарафдории аксарияти аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони Маҷлиси намояндагон, ки ҳар яке аз онҳо дар алоҳидагӣ овоз медиҳанд, қатъ карда мешавад.
Дар сурате, ки Президент бинобар беморӣ вазифаҳои худро иҷро карда натавонад, ҳар ду Маҷлис дар ҷаласаи якҷояи худ дар асоси хулосаи комиссияи тиббии давлатии ташкил кардаашон, дар бораи пеш аз муҳлат аз мансаб озод намудани Президент бо тарафдории на камтар аз се ду ҳиссаи овозҳои шумораи умумии аъзо ва вакилони ҳар яке аз Маҷлисҳо қарор қабул мекунанд.
Таъминоти иҷтимоӣ, хизматрасонӣ ва муҳофизати Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистонро қонуни конститутсионӣ танзим менамояд.

Моддаи 72

Президент ҳуқуқи дахлнопазирӣ дорад.
Дахлнопазирии Президент дар сурати аз тарафи ӯ содир шудани хиёнат ба давлат дар асоси хулосаи Суди конститутсионӣ ва бо тарафдории аз се ду ҳиссаи шумораи умумии аъзои Маҷлиси миллӣ ва вакилони Маҷлиси намояндагон, ки ҳар яке аз онҳо дар алоҳидагӣ овоз медиҳанд, бекор карда мешавад.

Боби панҷум
ҲУКУМАТ

Моддаи 73

Ҳукумати ҷумҳурӣ аз Сарвазир, муовини якум ва муовинони ӯ, вазирон, раисони кумитаҳои давлатӣ иборат аст.
Ҳукумат роҳбарии самараноки соҳаҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ, фарҳангӣ ва иҷрои қонунҳо, қарорҳои якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон, қарорҳои Маҷлиси миллӣ, қарорҳои Маҷлиси намояндагон, фармону амрҳои Президенти Тоҷикистонро таъмин мекунад.
Аъзои Ҳукумат баъди аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таъин шудан ва тасдиқ гардидани фармон дар ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон савганд ёд мекунанд.
Аъзои Ҳукумат бояд танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дошта бошанд ва онҳо наметавонанд вазифаи дигареро иҷро намоянд, вакили мақомоти намояндагӣ бошанд, ба соҳибкорӣ машғул шаванд, ба истиснои фаъолияти илмиву эҷодӣ ва омӯзгорӣ.

Моддаи 74

Ҳукумат мувофиқи Конститутсия ва қонунҳои ҷумҳурӣ қарор мебарорад ва фармоиш медиҳад, ки иҷрои онҳо дар ҳудуди Тоҷикистон ҳатмист.
Ҳукумат ваколаташро дар назди Президенти навинтихобшуда вомегузорад.
Ҳукумат дар мавриди ғайриимкон донистани иҷрои фаъолияти муътадили худ метавонад ба Президент аз хусуси истеъфо арз намояд. Ҳар як узви Ҳукумат ҳуқуқи истеъфо дорад.
Тартиби ташкил, фаъолият ва салоҳияти Ҳукуматро қонуни конститутсионӣ муайян мекунад.

Моддаи 75

Ҳукумат барномаҳои иқтисодиву иҷтимоӣ, сиёсати додугирифти қарзи давлатӣ ва ёрии иқтисодӣ ба дигар давлатҳо, лоиҳаи буҷети давлатӣ, масъалаи андозаи имконпазири касри буҷети давлатӣ ва манбаи ҷуброни онро ба Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд.

Боби шашум
МАҚОМОТИ МАҲАЛЛИИ ҲОКИМИЯТИ ДАВЛАТӢ
ВА ХУДИДОРАКУНӢ

Моддаи 76

Мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ аз мақомоти намояндагӣ ва иҷроия иборат буда, дар доираи салоҳияти худ амал мекунад. Онҳо иҷрои Конститутсия, қонунҳо, қарорҳои якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон, қарорҳои Маҷлиси миллӣ, қарорҳои Маҷлиси намояндагон, санадҳои Президент ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистонро таъмин менамоянд.

Моддаи 77

Мақомоти намояндагии маҳаллӣ дар вилоят, шаҳр ва ноҳия Маҷлиси вакилони халқ аст, ки онро раис роҳбарӣ мекунад. Муҳлати ваколати Маҷлиси вакилони халқ 5 сол аст.
Маҷлиси вакилони халқ буҷети маҳаллӣ ва ҳисоботи иҷрои онро тасдиқ мекунад, роҳҳои инкишофи иқтисодиву иҷтимоии маҳалро муайян менамояд, андоз ва пардохти маҳаллиро мувофиқи қонун муқаррар мекунад, дар доираи қонун тарзи идора ва ихтиёрдории моликияти коммуналиро муайян менамояд ва ваколатҳои дигареро амалӣ месозад, ки Конститутсия ва қонунҳо муайян кардаанд.

Моддаи 78

Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатиро раиси вилоят, шаҳр ва ноҳия роҳбарӣ менамояд.
Мақомоти намояндагӣ ва иҷроияро дар воҳидҳои маъмурию ҳудудӣ раис сарварӣ мекунад.
Раиси Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳияро Президент таъин ва озод мекунад ва ба тасдиқи Маҷлиси вакилони халқи дахлдор пешниҳод менамояд.
Раис дар назди мақомоти болоӣ ва Маҷлиси вакилони халқи дахлдор масъул аст.
Тартиби ташкил, ваколат ва фаъолияти мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатиро қонуни конститутсионӣ танзим менамояд.
Мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот Ҷамоат аст, ки тартиби ташкил, ваколат ва фаъолияти онро қонун танзим менамояд.

Моддаи 79

Мақомоти намояндагӣ ва раис дар доираи салоҳияти худ санадҳои ҳуқуқӣ қабул мекунанд, ки иҷрояшон дар он ҳудуд ҳатмист.
Дар сурати бо Конститутсия ва қонун мувофиқат накардани санадҳои мақомоти намояндагӣ ва раис онҳо аз тарафи мақомоти болоӣ, худи ин мақомот, раис ва ё суд бекор карда мешаванд.

Моддаи 80

Дар сурати талаботи Конститутсия ва қонунро мунтазам иҷро накардани Маҷлиси вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳия Маҷлиси миллӣ метавонад онро пароканда намояд.

Боби ҳафтум
ВИЛОЯТИ МУХТОРИ КӮҲИСТОНИ БАДАХШОН

Моддаи 81

Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон қисми таркибӣ ва ҷудонопазири Ҷумҳурии Тоҷикистон аст.
Ҳудуди Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон бе ризоияти Маҷлиси вакилони халқи вилоят тағйир дода намешавад.

Моддаи 82

Маҷлиси вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ҳуқуқи ташаббуси қонунгузорӣ дорад.

Моддаи 83

Салоҳияти Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон дар соҳаи иҷтимоӣ, иқтисодӣ, фарҳангӣ ва ваколатҳои дигари вилоятро қонуни конститутсионӣ танзим мекунад.

Боби ҳаштум
СУД

Моддаи 84

Ҳокимияти судӣ мустақил буда, аз номи давлат ва аз тарафи судяҳо амалӣ мегардад. Ҳокимияти судӣ ҳуқуқ, озодии инсону шаҳрванд, манфиати давлат, ташкилоту муассисаҳо, қонунияту адолатро ҳифз менамояд.
Адолати судиро Суди конститутсионӣ, Суди Олӣ, Суди Олии иқтисодӣ, Суди ҳарбӣ, Суди Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, судҳои вилоят, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳия, Суди иқтисодии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, судҳои иқтисодии вилоят ва шаҳри Душанбе амалӣ мекунанд.
Тартиби таъсис, ташкил ва фаъолияти судро қонуни конститутсионӣ муайян мекунад.
Муҳлати ваколати судяҳо 10 сол аст.
Таъсиси суди фавқулода манъ аст.

Моддаи 85

Ба вазифаи судяҳои Суди Олӣ, Суди Олии иқтисодӣ, судҳои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят ва шаҳри Душанбе шахсе интихоб ё таъин мешавад, ки танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дошта бошад, дорои таҳсилоти олии ҳуқуқшиносӣ буда, синни ӯ аз 30 кам набошад ва ҳадди ақал 5 сол собиқаи кории судягӣ дошта бошад.
Ба вазифаи судяҳои судҳои шаҳр ва ноҳия, суди ҳарбӣ, судҳои иқтисодии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят ва шаҳри Душанбе шахсе таъин мешавад, ки танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дошта бошад, дорои таҳсилоти олии ҳуқуқшиносӣ буда, синни ӯ аз 25 кам набошад ва ҳадди ақал 3 сол собиқаи кории касбӣ дошта бошад. Синни ниҳоии дар вазифаи судя фаъолият намуданро қонуни конститутсионӣ муайян менамояд.
Шахсе, ки бори аввал ба вазифаи судя таъин шудааст, дар вазъияти тантанавӣ савганд ёд мекунад.

Моддаи 86

Судяҳои Суди ҳарбӣ, судяҳои Суди Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят, шаҳри Душанбе, шаҳр ва ноҳия, судяҳои Суди иқтисодии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоят ва шаҳри Душанберо бо тартиби муқарраркардаи қонуни конститутсионӣ Президент таъин ва озод мекунад.

Моддаи 87

Судяҳо дар фаъолияти худ мустақил буда, танҳо ба Конститутсия ва қонун итоат мекунанд. Дахолат ба фаъолияти онҳо манъ аст.

Моддаи 88

Судяҳо парвандаҳоро ба таври дастҷамъӣ ва ё танҳо баррасӣ мекунанд.
Мурофиа ба тарзи мубоҳиса ва дар асоси баробарии тарафҳо сурат мегирад.
Мурофиа дар ҳамаи судҳо ба тарзи ошкоро мегузарад, ба истиснои мавридҳое, ки қонун муайян кардааст.
Мурофиа ба забони давлатӣ ва ё забони аксарияти аҳолии маҳал баргузор мегардад. Шахсоне, ки забони мурофиаро намедонанд, бо тарҷумон таъмин карда мешаванд.

Моддаи 89

Суди конститутсионӣ аз 7 нафар иборат буда, яке аз онҳо намояндаи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон мебошад.
Ба вазифаи судяи Суди конститутсионӣ шахсе интихоб мешавад, ки танҳо шаҳрвандии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дошта бошад, дорои таҳсилоти олии ҳуқуқшиносӣ буда, синни ӯ аз 30 кам набошад ва ҳадди ақал 7 сол собиқаи кории касбӣ дошта бошад. Синни ниҳоии дар вазифаи судяи Суди конститутсионӣ фаъолият намуданро қонуни конститутсионӣ муайян менамояд.
Шахсе, ки бори аввал ба вазифаи судяи Суди конститутсионӣ интихоб шудааст, дар иҷлосияи Маҷлиси миллӣ савганд ёд мекунад.

Салоҳияти Суди конститутсионӣ:

1) муайян намудани мувофиқати қонунҳо, санадҳои меъёрии ҳуқуқии якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон, Маҷлиси миллӣ, Маҷлиси намояндагон, Президент, Ҳукумат, Суди Олӣ, Суди Олии иқтисодӣ ва дигар мақомоти давлатию ҷамъиятӣ, шартномаҳои ба қувваи қонун надаромадаи Тоҷикистон ба Конститутсия;
2) ҳалли баҳсҳои байни мақомоти давлатӣ доир ба салоҳияти онҳо;
3) иҷрои ваколатҳои дигаре, ки Конститутсия ва қонунҳо муайян кардаанд.
Санадҳои Суди конститутсионӣ қатъист.

Моддаи 90

Судя наметавонад вазифаи дигареро иҷро намояд, вакили мақомоти намояндагӣ, узви ҳизб ва созмонҳои сиёсӣ бошад, ба соҳибкорӣ машғул гардад, ба истиснои фаъолияти илмиву эҷодӣ ва омӯзгорӣ.

Моддаи 91

Судя ҳуқуқи дахлнопазирӣ дорад. Ӯро бе ризоияти мақомоте, ки интихоб ё таъин кардааст, ҳабс кардан ва ба ҷавобгарии ҷиноятӣ кашидан мумкин нест. Судяро дастгир кардан мумкин нест, ба истиснои дастгир кардани ӯ ҳангоми содири ҷиноят.

Моддаи 92

Ёрии ҳуқуқӣ дар тамоми марҳилаҳои тафтишот ва мурофиаи судӣ кафолат дода мешавад.
Тарзи ташкил ва тартиби фаъолияти адвокатура ва дигар шаклҳои ёрии ҳуқуқиро қонун муайян мекунад.

Боби нуҳум
ПРОКУРАТУРА

Моддаи 93

Назорати риояи дақиқ ва иҷрои якхелаи қонунҳоро дар ҳудуди Тоҷикистон Прокурори генералӣ ва прокурорҳои тобеи он дар доираи ваколати худ татбиқ менамоянд.

Моддаи 94

Низоми ягонаи марказонидашудаи прокуратураи Тоҷикистонро Прокурори генералӣ сарварӣ мекунад. Прокурори генералӣ дар назди Маҷлиси миллӣ ва Президент масъул аст.

Моддаи 95

Прокурори генералии Тоҷикистон ба муҳлати 5 сол таъин мешавад.
Прокурори генералӣ прокурорҳои тобеи худро таъин ва озод мекунад. Муҳлати ваколати прокурорҳо 5 сол аст.
Фаъолият, салоҳият ва сохтори мақомоти прокуратураро қонуни конститутсионӣ танзим мекунад.

Моддаи 96

Прокурори генералӣ ва прокурорҳои тобеи он бе дахолати дигар мақомоти давлатӣ ва шахсони мансабдор мустақилона дар асоси қонун фаъолият мекунанд.

Моддаи 97

Прокурор наметавонад вазифаи дигареро иҷро намояд, вакили мақомоти намояндагӣ, узви ҳизб ва созмонҳои сиёсӣ бошад, ба соҳибкорӣ машғул шавад, ба истиснои фаъолияти илмиву эҷодӣ ва омӯзгорӣ.

Боби даҳум
ТАРТИБИ ТАҒЙИРИ КОНСТИТУТСИЯ

Моддаи 98

Тағйиру иловаҳои Конститутсия бо роҳи раъйпурсии умумихалқӣ сурат мегирад.
Раъйпурсиро Президент ва ё Маҷлиси намояндагон бо тарафдории на камтар аз се ду ҳиссаи шумораи умумии вакилон таъин мекунанд.

Моддаи 99

Тағйиру иловаҳоро ба Конститутсия Президент ё ҳадди ақал аз се як ҳиссаи умумии аъзо ва вакилони Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон пешниҳод мекунанд.
Пешниҳоди тағйиру иловаҳои Конститутсия се моҳ пеш аз раъйпурсӣ дар матбуот чоп мешавад.

Моддаи 100

Шакли идораи ҷумҳурӣ, тамомияти арзӣ, моҳияти демократӣ, ҳуқуқбунёдӣ, дунявӣ ва иҷтимоии давлат тағйирнопазиранд.

Муқаррароти интиқолӣ

1. Тағйиру иловаҳо ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон пас аз эълони натиҷаи раъйпурсии умумихалқӣ ва аз рӯзи интишори расмиаш эътибори ҳуқуқӣ пайдо мекунанд.
2. Қонунҳо ва дигар санадҳои меъёрию ҳуқуқие, ки то ворид намудани «Тағйиру иловаҳо ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон» амал мекарданд, дар он қисме, ки ба тағйиру иловаҳо мухолиф нестанд, амал мекунанд.
3. Интихоби пай дар пайи Президент барои ду муҳлат, ки дар қисми чоруми моддаи 65 пешбинӣ шудааст, баъд аз ба охир расидани ваколати Президенти амалкунанда оғоз меёбад.
4. Аъзои Маҷлиси миллӣ, вакилони Маҷлиси намояндагон ва аъзои Ҳукумат баъд аз эътибори ҳуқуқӣ пайдо кардани «Тағйиру иловаҳо ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон» бо тартиби муқаррарнамудаи Конститутсия ва қонунҳои конститутсионӣ савганд ёд мекунанд.

Баҳодиҳии муҳтаво: 
4
Баҳои миёна: 3.7 (3 овоз)

Constitution (Basic Law) of the Republic of Tajikistan

Ҳайати тадорукот's picture
Ношир: Ҳайати тадорукот Санаи интишор: 29 Апрел, 2018 - 22:29
Constitution (Basic Law) of the Republic of Tajikistan
Constitution (Basic Law) of the Republic of Tajikistan
 
The Constitution of the Republic of Tajikistan was adopted on 6 November 1994 and amended two times, in September 26, 1999 and June 22, 2003. The Constitution has the highest legal power, direct application (Article 10) and supremacy on the whole territory of Tajikistan. The Constitution proclaims the establishment of a democratic, legal, secular and unitary State (Article 1), where the State power is based on the principle of separation of powers (Article 9). As the fundamental law of the State, the Constitution defines the structure of the government, basic rights, liberties and responsibilities of its citizens, as well as the powers of the legislative, executive and judicial branches.
The bicameral Supreme Assembly (the parliament) adopts constitutional laws (Article 61), laws (Article 60) and resolutions (Articles 56-57), while the President adopts decrees and orders (Article 70) and the Cabinet of Ministers (the highest body of the executive branch) adopts resolutions and orders (Article 74).
 
PREAMBLE
 
WE, THE PEOPLE OF TAJIKISTAN,
 
as an inseparable part of the world community; 
recognize our responsibility and duty before past, present, and future generations; 
understanding the necessity of providing the sovereignty, and development of our state; 
asserting human rights and liberties; 
recognizing the equality of rights and friendship of all nationalities and 
peoples; 
make our aim to built the just society; 
 
HEREBY ADOPT AND DECLARE THIS CONSTITUTION. 
 
CHAPTER ONE 
 
THE FUNDAMENTALS OF THE 
CONSTITUTIONAL SYSTEM 
 
Article 1. The Republic of Tajikistan shall be a sovereign, democratic, law-based, secular, and unitary state. 
Being social oriented state Tajikistan shall provide relevant living conditions for every person. 
The names "Republic of Tajikistan" and "Tajikistan" shall be equivalent. 
 
Article 2. The state language of Tajikistan shall be Tajik. 
Russian shall be the language of international communication. 
All nationalities and peoples living on the territory of the republic shall have the right to use their mother tongue. 
 
Article 3. The state symbols of the Republic of Tajikistan shall be the Flag, Emblem, and Hymn. 
 
Article 4. The capital of Tajikistan shall be the city of Dushanbe. 
 
Article 5. Man, his rights and liberties shall be the supreme value. 
The life, honor, dignity, and other natural human rights shall be inviolable. 
The rights and liberties of the man and citizens shall be recognized, observed and protected by the state. 
 
Article 6. In Tajikistan the people shall be the bearer of sovereignty and the only source of state power, which provide it directly or through their representatives. 
The public referendum and free elections shall be the supreme direct manifestation of the power of the people. 
The people of Tajikistan, irrespective their nationalities, shall constitute the citizens of Tajikistan. 
No social association, political parties, group of people, or individual shall have the right to usurp state power. 
The usurpation of power or appropriation its powers shall be prohibited. 
Only the President, the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon of the Majlisi Oli of the Republic of Tajikistan in their joint session shall have the right to speak on behalf of all the people of Tajikistan. 
 
Article 7. The territory of Tajikistan shall be indivisible and inviolable. 
Tajikistan shall consist of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, towns, districts, settlements, and villages. 
The state shall ensure the sovereignty, independence, and territorial integrity of Tajikistan. 
Agitation and actions aimed at disunity of the state shall be prohibited. 
The Constitutional Law shall define the procedure of establishing and changing of administrative and border units. 
 
Article 8. In Tajikistan public life shall be developed on the basis of political and ideological diversity. 
Ideology of any party, social and religious association, movement and a group shall not be recognized as a state ideology. 
Social associations and political parties shall be established and function within the framework of the Constitution and laws. 
Religious organizations shall be separate from the state and shall not interfere in state affairs. 
The establishment and activity of public associations and political parties which encourage racism, nationalism, social and religious enmity, and hatred, as well as advocate the forcible overthrow of the constitutional state structures and the formation of armed groups shall be prohibited. 
 
Article 9. State power shall be exercised on the basis of the separation of the legislative, executive, and judiciary branches. 
 
Article 10. The Constitution of Tajikistan shall have supreme legal force and its norms have direct affect. Laws and other legal acts that contradict the Constitution shall be of no legal validity. 
State and all its bodies, officials, citizens, and their associations shall observe and comply with the Constitution and laws of the republic.
International legal documents recognized by Tajikistan shall be a component part of the legal system of the republic. In case the republican laws do not stipulate to the recognized international legal documents, the rules of the international documents shall apply. 
Laws and international documents recognized by Tajikistan shall come into force after their official publication. 
 
Article 11. Implementing a peaceful policy Tajikistan shall respect the sovereignty and independence of other states of the world and determine its foreign policy on the basis of international norms. 
Agitation of war shall be prohibited. 
Following the supreme interests of the people, Tajikistan shall join the commonwealth and other international organizations and as well as sessions from them, to establish relations with foreign countries. 
The state shall cooperate with compatriots living abroad. 
 
Article 12. The economy of Tajikistan shall be based on various forms of ownership. 
The state shall guarantee freedom of economic activities, entrepreneurship, equality of rights, and the protection of all forms of ownership including private ownership. 
Article 13. Land, its entrails, water, airspace, flora and fauna, and other natural resources shall be owned by the state, and the state guarantee their effective use in the interests of the people. 
 
CHAPTER TWO 
 
RIGHTS, LIBERTIES, BASIC DUTIES OF 
INDIVIDUALS AND CITIZENS 
 
Article 14. The rights and liberties of individual and citizen shall be protected by the Constitution, the laws of the republic, and international legal documents recognized by Tajikistan. 
The rights and liberties of individual and citizen shall be implemented directly. These shall determine the goals, content and effect of the laws, and the application activities of the legislative, executive and local authorities, self-government local bodies and shall be insured by the judiciary. 
The limitation in implementing rights and liberties of citizen shall be allowed only to ensure the rights and liberties of others, public order, and to safeguard the constitutional structure and the territorial integrity of the republic. 
 
Article 15. A citizen of Tajikistan shall be considered the person who become the citizen of the Republic of Tajikistan on the day of adoption of the Constitution. 
Belonging to the citizenship of Tajikistan and the citizenship of another state shall be not recognized, except in cases indicated by law and interstate treaties of Tajikistan. 
The Constitutional Law shall define the procedure for acquiring and forfeiting citizenship. 
 
Article 16. A citizen of Tajikistan outside the country shall be protected by the state. No citizen of the republic shall be extradited to a foreign state. Extradition of a criminal to a foreign state shall be resolved on the basis of mutual agreement. 
Foreign citizens and stateless persons shall enjoy the rights and liberties and have the responsibilities and duties of citizens of Tajikistan except in cases stipulated by law. 
Tajikistan shall offer political asylum to foreign citizens whose human rights are violated. 
 
Article 17. All people shall be equal before the law and the court of law. The state shall guarantee the rights and liberties for every person irrespective of his nationality, race, sex, language, religious beliefs, political persuasion, knowledge, social and property status. 
Men and women shall have equal rights. 
 
Article 18. Everyone shall have the right to life. 
No one shall be deprived of life except by order of the court for especially grave crimes. 
The state shall guarantee the inviolability of a person. No one shall be subjected to torture, punishment, and inhuman treatment. It shall be prohibited to subject a person to forced medical or scientific experiments. 
 
Article 19. Everyone shall be guaranteed judicial protection. Everyone shall be entitled to consider his case by competent, independent, and impartial court established according the law.
No one shall be kept in custody, arrested without a legal basis. Everyone shall be entitled to use the assistance of advocate from the moment of his arrest. 
 
Article 20. No one shall be considered guilty of a crime except by the sentence of a court in accordance with the law. 
No one shall be responsible after the expiry of the term of criminal prosecution as well as for the action, which is in the moment of its perpetration, is not regarded as a crime. No one shall be convicted twice for one and the same crime. 
A law adopted after the commission of an illegal act by a person and that envisages severe punishment for that act shall not be retroactive. If, after the commission of an illegal act a punishment is not envisaged or a light punishment is envisaged, the new law shall be applicable. 
Total confiscation of the property of a convicted person shall be prohibited. 
 
Article 21. The law shall defend the rights of the victim. The state shall guarantee judicial protection and compensation to the victim. 
 
Article 22. The home shall be inviolable. 
It shall be prohibited to enter the home of a person by force and deprive a person of a home except in cases stipulated by law. 
 
Article 23. Everyone shall have the right to privacy of correspondence, telephone conversations and the mail and cable communication, except in cases prescribed by law. 
The collection, storage, utilization and dissemination of information about person's private life without his consent shall be prohibited. 
 
Article 24. A citizen shall have the right of freedom of movement and chose the place of stay, to leave the republic and return back to it. 
 
Article 25. The bodies of states authorities, social associations, political parties and officials shall be obliged to ensure that everyone has the opportunity to access and get documents affecting their rights and interests except in cases prescribed by law. 
 
Article 26. Everyone shall have the right freely to determine his position toward religion, to profess any religion individually or jointly with others or not to profess any and to take part in religious customs and ceremonies. 
 
Article 27. A citizen shall have the right to take part in political life and state administration directly or via his representatives. 
Citizens shall have the equal rights to state service. 
A citizen shall have the right to take part in referendum, to elect from the age of 18 years and also be elected from the age fixed by Constitution, Constitutional laws and laws. 
Persons deemed incompetent by a court or who have been deprived of liberty in accordance with a court sentence shall not have the right to take part in the elections and referendums. 
Constitutional laws and laws shall regulate the procedure of elections. Referendum shall be held in accordance with Constitutional Law 
 
Article 28. Citizens shall have the right to associate. The citizen shall have the right to participate in the creation of political parties, including parties of democratic, religious and atheistic character, trade unions, and other public associations, voluntarily affiliate with them and quite.
The political parties shall promote the forming and expressing of will of people on the base of political pluralism and take part in political life. Their structure and activity shall correspond to the democratic norms. 
Article 29. A citizen shall have the right to take part in the meetings, rallies, demonstrations, and peaceful processions prescribed by law. 
No one shall be forced to take part in these activities. 
 
Article 30. Everyone shall be guaranteed the freedom of speech, publishing and the right to use means of information. 
Propaganda and agitation, kindling the social, race, national, religious and language enmity and hostility shall be prohibited. 
State censorship and prosecution for criticism shall be prohibited. 
Law shall specify the list of information constituting a state secret. 
 
Article 31. The citizens shall have the right to apply to the state authorities personally or jointly with a group of people. 
 
Article 32. Everyone shall have the right to ownership and inheritance. 
No one shall be permitted to suspend and limit the individual's right to ownership. The property of an individual shall be confiscated only on the basis of the law, with the consent of the owner and to meet the requirements of the society by the state on condition of equal compensation. 
Any material and moral damage inflicted on an individual as a result of illegal actions by state bodies, social associations, political parties or individuals shall be compensated at their expense in accordance with the law. 
 
Article 33. The state shall protect the family as the basis of society. 
Everyone shall have the right to form a family. Men and women who have reached the age of marriage shall have the right freely to marry. In marriage and in divorce, husband and wife shall have equal rights. 
Polygamy shall be prohibited. 
 
Article 34. A mother and a child shall be entitled to special care and protection by the state. 
Parents shall be responsible for the upbringing of children, and adult and employable children shall be responsible for care and provision of parents. 
The state shall care for the protection, upbringing, and education of orphaned and invalid children. 
 
Article 35. Everyone shall have the right to work, to choose the profession, job, work protection and social protection during the unemployment. Wages for work shall not be less than the minimum wage. 
Any limitation shall be prohibited in labor relations. Equal wages shall be paid for the same work. 
Forced labor shall not be permitted, except in cases defined by law. 
Using women and children labor shall be prohibited in heavy and underground works and in harmful conditions. 
 
Article 36. Everyone shall have the right to a home. This right shall be ensured by means of construction of state, public, cooperative and private home. 
 
Article 37. Everyone shall have the right to leisure. Establishing working weeks and days, paid annual leaves, weekly days off, and other conditions prescribed by law, shall ensure this right. 
 
Article 38. Everyone shall have the right to health care. Everyone shall enjoy free of charge medical assistance in the state medical establishments, within the framework of law. The state shall take measures aimed at protecting environment, developing mass sport, physical culture, and tourism.
Law shall define other types of medical assistance. 
 
Article 39. Everyone shall be guaranteed social security in old age, in the time of sickness, invalidity and loss of ability to work, or loss of a guardian or other instances prescribed by law. 
 
Article 40. Everyone shall have the right freely to take part in the cultural life of society, artistic, scientific, and technical creation and to use their achievements. 
The state shall protect cultural and spiritual values. 
Law shall protect intellectual property. 
 
Article 41. Everyone shall have the right to education. The basic general education shall be compulsory. The state shall guarantee the free of charge general basic compulsory education in the state educational establishments. 
Everyone shall get free of charge general vocational, primary specialized, vocational specialized and higher specialized education in the state educational establishments, within the framework determined by law. 
Other forms of education shall be determined by law. 
 
Article 42. In Tajikistan everyone shall be obliged to follow the Constitution and the laws and recognize the rights, liberties, dignity and honor of others. 
Ignorance of the law shall not liberate from responsibility. 
 
Article 43. The protection of the homeland, defending the interests of the state, strengthening the independence, security and its defense capabilities shall be the sacred duties of citizens. 
Law shall specify the procedure for military service. 
 
Article 44. The protection of natural, historical and cultural heritage shall be the duties of everyone. 
 
Article 45. Everyone shall be obliged to pay taxes and duties specified by law. 
Laws introducing new taxes or making the situation of the taxpayer difficult shall not have retrospective action. 
 
Article 46. In case of real threat for the rights and liberties of the citizen, independence of the state and its territorial integrity, natural disasters that results amorphous of state and constitutional bodies of the republic unable to act normally as a temporary measure for the safety of citizens and state 
shall be declared a state of emergency. 
The term of a state of emergency shall be up to three months. The President of the Republic of Tajikistan shall prolong this period in necessary circumstances. 
 
Article 47. During the state of emergency the rights and liberties stipulated in articles 16, 17, 18, 19, 20, 22, 25, and 28 of the Constitution shall not be limited. 
The Constitutional Law shall determine the legal regime of the state of emergency. 
 
CHAPTER THREE
 
THE MAJLISI OLI
 
Article 48. Majlisi Oli (the Supreme Assembly) - Parliament of the Republic of Tajikistan shall be the supreme representative and legislative body of the Republic of Tajikistan. 
Majlisi Oli shall consist of two Majlises (Assemblies) - the Majlisi Milli (the National Assembly) and the Majlisi Namoyandagon (the Assembly of Representatives). 
The empowered term of the Majlisi Milli and the Majlisi Namoyandagon shall be 5 years. The Majlisi Mili and Majlisi Namoyandagon of new convocation shall stop the empowered term of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon on the day of beginning of its activity. 
The Constitutional Law shall regulate the creation and activity of Majlisi Oli. 
 
Article 49. The Majlisi Namoyandagon shall be elected on the basis of universal, equal, direct suffrage by secret ballot. The Majlisi Namoyandagon shall be permanent and professional Majlis. 
Every citizen of the Republic of Tajikistan no younger than 25 years old and having the higher education diploma shall be elected deputy of Majlisi Namoyandagon. 
Three quarter of the members of Majlisi Milli shall be elected indirectly at the joint meetings of people's deputies of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region and towns and districts thereof, regions and towns and districts thereof, city of Dushanbe and districts thereof, towns and districts in the Republican subordination (jointly) by secret ballot. In Majlisi Milli the Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe, towns and districts in the Republican subordination shall have the equal number of representatives. 
The President of the Republic of Tajikistan shall appoint one quarter of the members of the Majlisi Milli. 
The Majlisi Milli shall function based on convocations. 
Every citizen of the Republic of Tajikistan not younger than 35 years old having higher education diploma shall be elected and appointed members of the Majlisi Milli. 
Each former President of the Republic of Tajikistan shall be a life-term member of Majlisi Milli, unless resigned voluntarily. 
The Constitutional law shall regulate the number of the members of the Majlisi Milli and the deputies of Majlisi Namoyandagon, procedure for their election, failure and determination of inconsistency of the members of the Majlisi Milli and the deputies of Majlisi Namoyandagon plenary powers. 
 
Article 50. The Government members, judges, law and order bodies' officers, military officers and other persons defined by the Constitutional law shall not be Majlisi Milli members. 
The citizen shall not be the member of the Majlisi Milli and the deputy of Majlisi Namoyandagon at the same time. The Majlisi Milli member shall not be a deputy of more than two representative bodies. 
Majlisi Namoyandagon deputy shall not be a deputy of other representative bodies, to occupy other post and engage in business activities, except for scientific, creative and pedagogical activities. 
 
Article 51. The Majlisi Milli member and Majlisi Namoyandagon deputy shall not be attached to the electors' orders, rather have the right freely to express their own opinion, vote in accordance with their own decision. 
The Majlisi Milli member and Majlisi Namoyandagon deputy shall have the status of immunity, shall not be arrested, keep in custody, detain, and search, except for cases when caught red-handed. 
Also, Majlisi Milli member and Majlisi Namoyandagon deputy shall not be subject to personal search, except for cases defined by law to safeguard the security of others. The issue of deprivation of immunity for Majlisi Milli member and Majlisi Namoyandagon deputy shall be based on the proposal of the Prosecutor-General and by a relevant Majlis. The Majlisi Milli member's and Majlisi Namoyandagon deputy's powers shall be eliminated in case of their death, resignation, determination incapable by the court, taking effect of the court's indictment, cessation of citizenship, leaving the republic forever, holding a post incompatible with plenary powers of the Majlisi Milli member, dissolution of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon. Majlisi Milli member's and Majlisi Namoyandagon deputy's legal status shall be regulated by the Constitutional Law.
 
Article 52. The President of the Republic of Tajikistan shall summon the first session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon within one month of their election. The first session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall be opened and conducted by a member or a deputy senior in age until the choosing of the Chairmen for these Majlises. The Majlisi Milli activity shall be performed in the form of sessions. The Chairman of the Majlisi Milli shall summon the Majlisi Milli sessions no less than four times a year. The activity of the Majlisi Namoyandagon shall be conducted in the form of session. The next session of the Majlisi Namoyandagon shall be summoned once a year from the first working day in October until the last working day in June. During the periods between the sessions of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon, when necessary, the President of the Republic of Tajikistan shall summon their extraordinary sessions. In such sessions there shall be discussed only those issues which caused the summon thereof.
 
Article 53. The Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall choose the Chairmen, their first deputies and deputies from amongst the members and deputies of the Majlises. One of the deputies Chairman of the Majlisi Milli shall be chosen from among the representatives of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region. The Chairman of the Majlisi Milli and Chairman of the Majlisi Namoyandagon shall be chosen by secret ballot of the majority number of members and deputies accordingly. The procedure for choosing the deputies Chairman of the Majlisi Milli and the Chairman of Majlisi Namoyandagon shall be regulated by the Majlises' Regulations. The Chairmen of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall be accountable to the respective Majlises and can be recalled by no less than two thirds of the total number of members and deputies. The Chairmen of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon and their first deputies and deputies shall chair the sessions and handle other relevant issues. The Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall organize their coordinating and working agencies independently, as well as set up relevant committees and commissions, and arrange parliamentary discussions on the Majlis related issues. Coordinating bodies of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall hold separate meetings. The Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall adopt their Regulations for activities.
 
Article 54. The Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall hold separate sessions. The sessions of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall be eligible only if two thirds of the total number of members and deputies are present. The Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall hold open sessions. It is possible to hold closed sessions in cases stipulated by law and by the Regulations of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon. The Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall hold joint sessions in cases stipulated by Constitution.
Article 55. Powers of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon in the time of holding joint sessions:
 
1. Confirmation of decrees of the President to appoint and discharge the Prime Minister and other Government members;
2. Confirmation of decree of the President on announcing war and emergency situations;
3. To make agree of use of the Armed Forces of the Republic of Tajikistan to carry out the international commitments of Tajikistan outside the country;
4. Appointing the Presidential election;
5. Adopting the resignation of the President;
6. Awarding the President with the state decoration and conferring him the highest military ranks.
7. Contemplate the issue on the Presidential immunity. The Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall adopt the resolution based on the specified powers in their joint sessions. Joint resolutions of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall be improved by the majority of the total number of the Majlisi Milli members and Majlisi Namoyandagon deputies, and the vote shall take place in each Majlises separately, unless otherwise specified by the Constitution procedure for passing resolution. In joint session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon the President shall take an oath and make a speech with the address on principle direction of the internal and foreign policies of the republic.
 
Article 56. Powers of the Majlisi Milli:
 
1. Establishing, elimination and changing the territorial and the administrative units; 
2. The election and convocation of the Chairman, deputies and judges of the Constitutional Court, Supreme Court and Supreme Economic Court based on the proposal of the President; 
3. Making decision of eliminating the immunity of the Chairmen, deputies and judges of the Constitutional Court, Supreme Court and Supreme Economic Court; 
4. Approval of appointment and dismissal of the Prosecutor-General and his deputies; 
5. Implementation of other powers defined by the Constitution and laws. 
The Majlisi Milli shall adopt resolutions based on the specified powers. The majority of the total number of its members shall approve the resolutions of the Majlisi Milli, unless otherwise specified by the Constitution on the procedures for passing resolutions. 
 
Article 57. Powers of the Majlisi Namoyandagon:
 
1. Establishing the Central Elections and Referendum Commission of the Republic of Tajikistan, electing and recalling the Chairman, his deputy and members based on the proposal of the President;
2. Present to public's discussion draft laws and other important national and public issues;
3. Confirming social and economic programs;
4. Making decision commitments for State debt;
5. Ratification and cancellation of international agreements;
6. Appointing the referendum;
7. Establishing courts;
8. Confirmation of State attributes;
9. Confirmation of State awards;
10.  Confirmation of the Presidential decrees concerning appointment and dismissal of the Chairman of the National Bank and deputies thereof;
11.  Setting the military and diplomatic ranks, ranks and special titles;
12.  Setting the wage of the President;
13.  Implementation of other powers specified by the Constitution and laws. The Majlisi Namoyandagon shall adopt resolutions based on its plenary powers. The majority of the total number of its deputies shall decide the resolutions of the Majlisi Namoyandagon, unless otherwise specified by the Constitution on the procedure for passing resolutions. 
Leaders of foreign countries shall address in the session of Majlisi Namoyandagon. 
 
Article 58. The members of the Majlisi Milli, deputies of the Majlisi Namoyandagon, the President of the Republic of Tajikistan, the Government of Tajikistan, Majlis of people's deputies of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region shall have the right of legislation initiative. 
 
Article 59. Draft laws shall be submitted to the Majlisi Namoyandagon. 
The President of the Republic of Tajikistan shall present the draft of Amnesty law to the Majlisi Namoyandagon. 
The draft budget law, laws on introduction of taxes and their elimination shall be presented to the Majlisi Namoyandagon by the Government of the Republic of Tajikistan. 
 
Article 60. The Majlisi Namoyandagon shall adopt laws. The majority of the total number of deputies shall pass laws, unless otherwise specified by the Constitution. 
The laws adopted by the Majlisi Namoyandagon shall be presented to the Majlisi Milli, except for the State budget and Amnesty laws. 
The Majlisi Milli shall approve a law by the majority of the total number of its members. In case of failure by the Majlisi Milli to approve the law, the Majlisi Namoyandagon shall consider it repeatedly.
In case of disagreement by the Majlisi Namoyandagon with the decision of the Majlisi Milli, the law shall consider to be passed if the Majlisi Namoyandagon approves it repeatedly by not less than two thirds of the total number of deputies. 
Only the Majlisi Namoyandagon shall pass the State budget and Amnesty laws. The Majlisi Namoyandagon shall supervise the State budget implementation. 
 
Article 61. The constitutional laws shall be adopted concerning issues identified by the Constitution. The constitutional laws shall be confirm by no less than two thirds of the total number of deputies of the Majlisi Namoyandagon and shall be approved by no less than two thirds of the total number of the members of the Majlisi Milli. 
In case of disagreement by the Majlisi Namoyandagon with the decision of the Majlisi Milli, the constitutional law shall be considered passed if the Majlisi Namoyandagon adopted it repeatedly by no less than two thirds of the total number of deputies. 
The Majlisi Oli shall interpret the Constitution in the said order and adopt it in the form of Constitutional Law. 
 
Article 62. Laws shall be submitted to the President of the Republic of Tajikistan for signing and publication. Should the President disagree with the laws, or part thereof, it shall be returned during fifteen days to the Majlisi Namoyandagon supplied with comments and proposals. The Majlisi Milli and the Majlisi Namoyandagon based on the procedure established by the Constitution shall ravishingly consider the said law. Should the law be repeatedly approved in its previous version by the majority of two thirds of the total number of the members of the Majlisi Milli and deputies of the Majlisi Namoyandagon, the President shall sign the law within ten days and publish it. 
While considering the law returned by the President of the Republic of Tajikistan, which had previously been adopted by the two thirds of votes in the Majlisi Namoyandagon, the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon shall approve it repeatedly by the majority no less than two thirds of votes. 
Should the President return the constitutional law, the Majlisi Namoyandagon and Majlisi Milli, based on the procedure established by the Constitution, shall consider this law repeatedly. In case of the repeated consideration the constitutional law in its previously approved version shall be passed by the majority of three quarter of the total number of the members of the Majlisi Milli and deputies of the Majlisi Namoyandagon. The President shall sign the constitutional law within ten days and publish it. 
 
Article 63. The Majlisi Milli and the Majlisi Namoyandagon in their joint session shall voluntarily dissolve before the end of its term of office by approval of no less than two thirds of the members of the Majlisi Milli and the deputies of the Majlisi Namoyandagon. 
The Majlisi Milli and the Majlisi Namoyandagon shall not dissolve under emergency situations and status of war. 
 
CHAPTER FOUR 
 
THE PRESIDENT 
 
Article 64. The President of the Republic of Tajikistan shall be the head of state and executive authority (the Government). 
The President shall be the protector of the Constitution, laws, and rights and liberties of the individual and citizen, the guarantor of national independence, unity and territorial integrity, stability, and continuity of the state, and the ensure of the functioning and cooperating of the bodies of state powers and Tajikistan's observance of international treaties. 
 
Article 65. The citizens of Tajikistan on the basis of universal, direct, and equal suffrage shall elect the President by secret ballot for a term of 7 years. 
Every citizen of the Republic of Tajikistan not younger than 35 years old speaking the state language and permanently lived on the territory of the republic at least for the last 10 years can be nominated to the post of the President. 
Only a person whose nomination is signed by at least five percent of the electorate shall be eligible for candidacy to the post of President. 
One person shall not be elected consecutively to the position of President for more than two term of office. 
 
Article 66. The election of the President shall be deemed valid if more than half of the electorate takes part in it. 
A candidate to the post of the President who wins votes with more than half of the voters taking part in the elections shall be considered to be elected as the President. 
The Constitutional Law shall specify the procedure of the election of the President. 
 
Article 67. The President, before assuming office shall take the following oath in the joint session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon: 
"I, as President, do solemnly swear to protect the Constitution and the laws of the republic; to guarantee the rights, liberties, honor, and dignity of the citizens; to protect territorial integrity and political, economic, and cultural independence of Tajikistan; and sincerely serve the people." 
The authority of the President shall be terminated after the swearing-in of the new President. 
 
Article 68. The President shall not occupy any other job. He shall no be a deputy of representative bodies and cannot engage in entrepreneurial activity. 
 
Article 69. Powers of the President:
 
1. Shall determine principal directions of internal and foreign policy of the republic;
2. Shall represent Tajikistan in the country and in international relations;
3. Shall establish and eliminate ministries and state committees;
4. Shall appoint and dismiss the Prime Minister and other Government members, submit for confirming his decrees on the appointment and dismissal of the Prime Minister and other Government members to the joint sessions of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon;
5. Shall appoint and dismiss the chairmen of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe, towns and districts and submit for conforming to the relevant Majlis of people's deputies;
6. Shall cancel and suspend the document of the executive authority bodies in case of their conflict with the Constitution;
7. Shall appoint and dismiss the Chairman of the National Bank and his deputies and submit the relevant decrees for confirming to the Majlisi Namoyandagon;
8. Shall nominate the Chairman, his deputies and judges of the Constitutional Court, Supreme Court, Supreme Economic Court for election and recalling by the Majlisi Milli;
9. Shall appoint and dismiss with the approval of the Majlisi Milli the Prosecutor General and deputies thereof;
10. Shall set up the Executive Office of the President;
11. Shall set up and lead the Security Council;
12. Shall set up the Council of Justice;
13. Shall appoint and dismiss based on the proposals of the Council of Justice the Military court judges, judges of courts of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe, towns and districts, as well as the economic courts of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe;
14. Shall call a referendum, elections to the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon and local representative bodies;
15. Shall sign laws;
16. Shall determine the monetary system and submit the relevant information to the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon;
17. Shall give orders and account for reserve funds;
18. Shall lead the implementation of foreign policy, sign international agreements and submit for confirming to the Majlisi Namoyandagon;
19. Shall appoint and dismiss heads of diplomatic representative offices in foreign countries, representatives of the republic to international organizations;
20. Shall receive credentials of diplomatic representatives of foreign countries;
21. Shall be Supreme Commander-in-Chief of the Armed Forces of Tajikistan, appoint and dismiss commanders of the Armed Forces troops of Tajikistan;
22. Shall announce status of war and submit the relevant decree for confirming to the joint session of Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon in case of real threat to the State security;
23. Shall determine use of the Armed Forces of Tajikistan outside the country to fulfill the international commitments of Tajikistan with approval of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon;
24. Shall enounce all over the Republic, or in specific regions of the country emergency situation and immediately submit the relevant decree for confirming to the joint session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon, as well as inform the United Nations Organization;
25. Shall solve the citizenship related issues;
26. Shall provide political asylum;
27. Shall solve amnesty related issues;
28. Shall award high military, diplomatic ranks, special ranks and titles;
29. Shall award citizens with the State prizes, decorations, State premiums and honorary titles of Tajikistan;
30. Implement other powers determined by the Constitution and laws.
 
Article 70. The President shall adopt decrees and give orders within the framework of his authority, inform the joint session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon about the country's situation, and submit important and necessary issues for discussion to the joint session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon. 
 
Article 71. In case of death, resignation and incapability of the President, his duties prior to the beginning of assignment by the new President, shall be taken over by the Chairman of the Majlisi Milli. In this event the powers of the Chairman of the Majlisi Milli shall be delegated to his first deputy. 
In the mentioned cases Presidential elections shall be undertaken within three months. 
The powers of the President can be ceased in cases when he informs about his resignation in the joint session of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon by approval of the majority members of the Majlisi Milli and deputies of the Majlisi Namoyandagon, and the vote shall take place in each Majlises separately. 
In case of the President's incapability to perform his duties due to sickness, confermed by the state medical commission both Majlises in their joint session shall adopt a resolution on the President's discharge of his position prior to end of his term of office by approval of not less than two thirds of
members and deputies of each Majlises. 
 
Article 72. The President shall possess the immunity right. 
The immunity of the President shall be abolished in case of high treason based on the opinion of the Constitutional Court and with the approval of two thirds of the total number of the members of the Majlisi Milli and deputies of the Majlisi Namoyandagon, and the vote shall take place in each Majlises separately. 
 
CHAPTER FIVE 
 
THE GOVERNMENT 
 
Article 73. The Government of the republic shall consist of the Prime Minister, his first Deputy, Deputies, Ministers, and Chairmen of state committees. 
The Government shall ensure the successful leadership of economic, social, and cultural spheres and the implementation of laws and joint resolutions of the Majlisi Milli and the Majlisi Namoyandagon, resolutions of the Majlisi Milli, resolutions of the Majlisi Namoyandagon, decrees and orders of the President of Tajikistan. 
The members of the Government shall not perform any other duties, be the deputies of representative authorities, or engage in entrepreneurship, except for scientific, creative and pedagogic activities. 
 
Article 74. The Government shall issue resolutions and orders in accordance with the Constitution and laws of the republic, the implementation of which is compulsory in the territory of Tajikistan.
The Government shall lay down its power before the newly elected President. 
The Government shall ask the President for its resignation if it deems necessary that it cannot function normally. Every member of the Government shall have the right to resign. 
The Constitutional law shall determine the structure, activity, and authority of the Government. 
 
Article 75. The Government shall submit to the Majlisi Namoyandagon social and economic programs, policies of issuing and receiving state loan and economic assistance to other countries, draft state budgets, and issues related to an acceptable amount of the state budget deficit and its compensation source.
 
CHAPTER SIX
 
LOCAL GOVERNMENT
 
Article 76. Local government shall consist of representative and executive authorities and function within the framework of its authorities. They shall ensure the implementation of the Constitution, laws, joint resolutions of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon, resolutions of the Majlisi Milli, resolutions of the Majlisi Namoyandagon, acts of the President and the Government of the Republic of Tajikistan.
 
Article 77. The local representative authority in regions, towns, and districts is the Majlis of people's deputies, which is chaired by the chairman. The plenary power of the Majlis of people's deputies shall be five-years. The Maljlis of people's deputies shall confirm the local budget and reports on its implementation, determine the ways of economic and social development of the area, determine in accordance with the law local taxes and their payments, determine the ways of ruling and possessing communal properties within the framework of the law, and implement other plenary powers prescribed in the Constitution and laws.
 
Article 78. The President's representative-chairman of region, town, and district shall govern the local executive government. The chairman shall head the representative and executive authority in administrative and border units. The President shall appoint and dismiss chairmen of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe, towns, and districts and to propose them for confirming to the relevant Majlises of people's deputies. The chairman shall be responsible before the higher executive bodies and relevant Majlis of people's deputies. The Constitutional law shall regulate the structure, authority, and activity of local government authorities. The self-government authority of a settlement and village is jamoat, law shall regulate the procedure of its establishment, authority, and activity.
 
Article 79. The representative authority and the chairman shall adopt legal documents within the framework of their authorities, the implementation of which is compulsory in that territory. In case of not conforming the documents of the representative authorities and the Chairman to the Constitution and laws, the higher bodies, the bodies themselves, Chairman and the court shall revoke them.
 
Article 80. The Majlisi Milli shall have the right to dissolve the Majlis of people's deputies of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe, towns, and districts in case of constant failure to observe the demands of the Constitution and law.
 
CHAPTER SEVEN
 
THE BADAKHSHAN MOUNTAINOUS AUTONOMOUS REGION
 
Article 81. The Badakhshan Mountainous Autonomous Region shall be an integral and indivisible part of the Republic of Tajikistan. 
The territory of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region shall not be changed without the consent of its Majlis of people's deputies. 
 
Article 82. The Majlis of People's Deputies of Badakhshan Mountainous Autonomous Region shall have the right of legislation initiative.
 
Article 83. The Constitutional law shall regulate the powers of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region in social, economic and cultural spheres and other powers of the region. 
 
CHAPTER EIGHT 
 
THE COURT 
 
Article 84. The judicial system shall be independent and implement on behalf of the state and by the judges. The judicial system shall protect the rights and liberties of individual and citizen, the state's interests, organizations and establishments, legality and justice. 
The judicial system shall be implemented by the Constitutional Court, the Supreme Court, the Supreme Economic Court, the Military Court, the Court of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, courts of regions, the city of Dushanbe, towns and districts, Economic Court of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, Economic Court of regions and the city of Dushanbe. 
The Constitutional law shall determine the structure and activity of the court. 
The term of authority of the judges shall be ten years. 
The creation of emergency courts shall be prohibited. 
 
Article 85. A lawyer who is not younger than 30 years old and is not older than 65 years old and have at least five years experience in the legal profession shall be eligible for being elected and appointed as the judges of the Supreme Court, the Supreme Economic Court, the Court of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, courts of regions and the city of Dushanbe. 
A person who is not younger than 25 years old and is not older than 65 years old and have at least three years experience in the legal profession shall be eligible for being appointed as the judges of towns and districts, the Military court, the Economic Court of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions and city of Dushanbe. 
 
Article 86. Judges of the Military Courts, judges of the Court of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe, towns and districts, as well as judges of the Economic Court of Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions and city of Dushanbe shall be appointed and dismissed by the President on the basis of resolution made by the Council of Justice. 
 
Article 87. Judges shall be independent in their activities and subordinate only to the Constitution and law. Interference in their activity shall be not permitted. 
 
Article 88. Judges shall consider cases collectively or individually. 
Court proceeding shall be carried out on the basis of the adversarial system and the equal rights of the parties. 
The examination of cases in all courts shall be open, except the cases that are stipulated by law. 
Court proceeding shall take place in official language or the language of the majority of the population of the place. Those people who do not know the language of the court proceeding shall be provided with interpreter. 
 
Article 89. The Constitutional Court consists of seven judges, one of whom is a representative of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region. 
A lawyer who is not younger than 30 years old and is not older than 65 years old and have 10 years' experience in the legal profession shall be eligible for being elected as the judges of the Constitutional Court. 
The system of the Constitutional Court shall be: 
1) to determine the conformity of laws, joint legal documents of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon, legal documents of the Majlisi Milli, the Majlisi Namoyandagon, the President, the Government, the Supreme Court, Supreme Economic Court, and other state and social authorities, as well as agreements that have not entered into force in Tajikistan to the Constitution.
2) to resolve disputes between the state power on their authority; 
3) to implement other duties stipulated by the Constitution and laws. 
The acts of the Constitutional Court shall be final. 
 
Article 90. Judges shall not perform other duties, be deputies of representative authorities, members of political parties and organizations or engage in entrepreneurship except scientific, creative and pedagogical activities. 
 
Article 91. Judges shall possess the immunity right. A judge shall not be subjected to arrest and criminal proceeding without the permission of the authority that has elected and appointed him. A judge shall not be arrested except while committing a crime. 
 
Article 92. Legal assistance shall be recognized in all stages of court proceeding. 
The law shall regulate the structure and procedure of activities of legal profession, and other types of legal assistance. 
 
CHAPTER NINE 
 
THE PROSECUTOR'S OFFICE 
 
Article 93. The Prosecutor-General and prosecutors who are subordinate to him shall control the exact observance and uniform execution of laws within the framework of their authority in the territory of Tajikistan. 
 
Article 94. The Prosecutor-General shall head a single and centralized system of the Prosecutor's Office of Tajikistan. The Prosecutor-General shall be responsible to the Majlisi Milli and the President. 
 
Article 95. The Prosecutor-General of Tajikistan shall be appointed for a five-year term. 
The Prosecutor-General shall appoint and relieve of office those prosecutors who are subordinate to him. The term of authority of procurators shall be five years. 
The Constitutional Law shall regulate the activity, authority, and structure of the Prosecutor's Office. 
Article 96. The Prosecutor-General and prosecutors who are subordinate to him shall function independently without interference from state bodies and officials; they are only subordinate to law. 
 
Article 97. The procurator shall not perform other duties, be deputies of the representative authorities, be a member of political parties and organizations or engage in entrepreneurship except scientific, creative and pedagogical activities. 
 
CHAPTER TEN 
 
PROCEDURE FOR INTRODUCING AMENDMENTS 
TO THE CONSTITUTION 
 
Article 98. Amendments and addenda to the Constitution shall take place by referendum. 
The President or the Majlisi Namoyandagon shall appoint referendum with the consent of no less than two thirds of total number of deputies. 
 
Article 99. Amendments in the Constitution shall be proposed by the President or at least by one thirds of the total number of the members of the Majlisi Milli and deputies of the Majlisi Namoyandagon. 
The propose amendment in the Constitution shall be published in the press three months before the referendum. 
 
Article 100. The form of public administration, the territorial integrity, and the democratic, law-governed, secular and social nature of the state shall be irrevocable. 
 
THE TRANSITIONAL PROVISIONS 
 
The amendments and addenda to the Constitution of Republic of Tajikistan shall come into legal force after the announcement of the results of the referendum and from the day of its official publication.
The laws and other normative and legal acts shall remain in effect until bringing in "Amendments and addenda to the Constitution of Republic of Tajikistan" operated in that part which does not contravene the adopted amendments and addenda.
The elections of President in secession on two terms stipulated by the fourth part of article 65, begin upon termination of powers of the acting President.
Judges of all courts of Republic of Tajikistan that were elected or nominated until coming into force brought in "Amendments and addenda to the Constitution of Republic of Tajikistan" shall keep their powers before termination of their term. After coming into legal force of amendments, judges shall be elected or nominated for the term of 10 years
Баҳодиҳии муҳтаво: 
1
Баҳои миёна: 1 (1 овоз)

Суханронии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон (4 октябри соли 2012)

Ҳайати тадорукот's picture
Ношир: Ҳайати тадорукот Санаи интишор: 4 Октябр, 2012 - 18:58
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон

Суханронии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, (4 октябри соли 2012)

Дӯстони гиромӣ! Ҳозирини арҷманд! Мулоқоти мо ба хотири гиромидошти забони давлатӣ дар арафаи Рӯзи забон, ки дар иртибот ба тасвиби Қонун «Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» 5-уми октябр муқаррар шудааст, баргузор мегардад.
Аз соли 2009 ин сана ба феҳристи ҷашнҳои кишварамон ворид гардида, ҳамчун ҷашни умумимиллӣ дар саросари мамлакат таҷлил карда мешавад. Имрӯз мову шумо Рӯзи забонро дар рӯҳияи ифтихор аз арзишҳои фарҳанги миллӣ ва арҷ гузоштан ба ҳама муқаддасоти миллӣ, аз ҷумла забони давлатӣ дар замони давлатдории миллӣ таҷлил менамоем.

Давлат ва Ҳукумати Тоҷикистон аз нахустин рӯзҳои даврони истиқлолият дар шароити давлатдории навин барои рушди забони миллӣ дар мақоми забони давлатӣ аз тамоми шароиту имконот истифода менамояд. Рушди забони давлатӣ, ки ҳамчун муқаддасоти миллии мо пазируфта шудааст, аз вазифаҳои бисёр муҳими давлат барои ҳифзи арзишҳои волои миллӣ дониста мешавад.

Баҳодиҳии муҳтаво: 
5
Баҳои миёна: 5 (1 овоз)
Subscribe to Ҷумҳурии Тоҷикистон